فهرست مطالب
با وجود بحرانهای اقتصادی پی در پی که جامعه ایران تجربه میکند، آشپزی نیز از جهانی شدن بیبهره نمانده است. معروفترین غذاهای بینالمللی در ایران دیگر فقط یک کالای لوکس برای مسافران یا دیپلماتها نیستند؛ آنها به بخشی از صحنه غذا در شهرهای بزرگی مانند تهران، شیراز و اصفهان تبدیل شدهاند. اما مهمترین سوال این است: چه کسی میتواند از پس هزینه این غذاها برآید؟
پیتزا و پاستا: طعم ایتالیایی در قلب تهران
پیتزا و پاستا از محبوبترین غذاهای بینالمللی در ایران هستند. رستورانهای ایتالیایی در شمال تهران قیمت پیتزا را از ۲۵۰۰۰۰ تومان شروع میکنند و گاهی به ۶۰۰۰۰۰ تومان میرسند، مبلغی معادل دستمزد یک روز کامل برای برخی از کارگران. این رستورانها اغلب توسط اعضای طبقه متوسط رو به بالا و دانشجویان خانوادههای مرفه مورد استفاده قرار میگیرند. برعکس، این غذاها برای فقرا همچنان یک رویای دست نیافتنی است.
سوشی: یک غذای لوکس که همه نمیدانند
در سالهای اخیر، سوشی ژاپنی به عنوان یکی از محبوبترین غذاهای بینالمللی در ایران، به ویژه در مناطقی مانند جردانه و زعفرانیه در تهران، ظهور کرده است. قیمت یک بشقاب سوشی از ۸۰۰۰۰۰ تا بیش از یک میلیون تومان متغیر است که فراتر از توان مالی اکثر خانوادههای معمولی است. بنابراین، سوشی در ایران نشانهای از کلاس و نه غذایی برای همه محسوب میشود.
برگرهای آمریکایی: از خیابان تا لوکس
برگرهای آمریکایی حضوری قدرتمند پیدا کردهاند و نسخههای محبوب آنها در کیوسکهای کوچک با قیمتهایی از ۱۵۰۰۰۰ تومان شروع میشوند، در حالی که در رستورانهای مجلل به ۷۰۰۰۰۰ تومان میرسند. این اختلاف به وضوح نشاندهنده تقسیمبندی جامعه است: همان غذا، اما مخاطبان متفاوت. چیزی که آن را به یکی از محبوبترین غذاهای بینالمللی در ایران تبدیل میکند این است که اکنون به صورت محلی با استفاده از روشهای نوآورانهای که با ذائقه ایرانیها مطابقت دارد، تهیه میشود.
غذاهای ترکی: کباب و مانتی
به دلیل نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی، غذاهای ترکی با قدرت وارد صحنه ایران شدهاند. کباب ترکی و مانتی (نوعی شیرینی پر شده) در اصفهان و تبریز با قیمتهایی از ۳۰۰۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰۰ تومان فروخته میشوند. این غذاها نسبتاً محبوبتر هستند و کارمندان و دانشجویان مشتاق امتحان کردن آنها هستند زیرا شباهت زیادی به طعمهای سنتی ایرانی دارند و همین امر باعث شده است که در فهرست محبوبترین غذاهای بینالمللی در ایران نیز قرار گیرند.
چه کسی میخرد و چه کسی محروم است؟
این نظرسنجی نشان میدهد که این غذاها برای همه در دسترس نیست. در حالی که نخبگان و افراد با درآمد بالا میتوانند به رستورانهای بینالمللی بروند و محبوبترین غذاهای بینالمللی را در ایران امتحان کنند، بسیاری از شهروندان به دنبال کردن عکسهای آنها در اینستاگرام بسنده میکنند. برخی از خانوادهها خوردن پیتزا یا برگر را یک رویداد ویژه ماهانه میدانند، در حالی که سوشی همچنان یک رویای دور از دسترس است.
محبوبترین غذاهای بینالمللی در ایران به آینهای از شکاف اجتماعی و اقتصادی تبدیل شدهاند. آنها فقط غذا نیستند؛ آنها شاخصهایی هستند که نشان میدهند چه کسی توانایی پیشرفت دارد و چه کسی در بند معیشت گرفتار مانده است. بین پیتزای ایتالیایی و سوشی ژاپنی، شکاف بین فقیر و غنی به وضوح قابل مشاهده است و این غذاها همچنان گواهی بر شکاف طبقاتی در جامعه ایران هستند.