فهرست مطالب
در میانهٔ بحرانی بیسابقه در خاورمیانه، این پرسش نگرانکننده در ذهن تحلیلگران و ناظران شکل گرفته است: آیا واقعاً «حمله آمریکا به ایران» آغاز شده است؟ در روزهای اخیر، تحرکات نظامی گستردهای در منطقه رخ داده و چندین هدف راهبردی در خاک ایران مورد اصابت قرار گرفتهاند؛ در حالی که گزارشها و شایعات، از نقش مستقیم یا غیرمستقیم آمریکا در این حملات حکایت دارند.
چه رخ داد؟ جزئیات پیش از اعلام رسمی
بامداد روز ۲۰ ژوئن ۲۰۲۵، انفجارهای مهیبی در چند نقطه از ایران به وقوع پیوست؛ از جمله در تأسیسات هستهای نطنز و یک پایگاه نظامی در حوالی همدان. اگرچه دولت آمریکا در ابتدا سکوت اختیار کرد، اما رسانههای اسرائیلی گزارش دادند که «حمله آمریکا به ایران» آغاز شده و با هماهنگی اطلاعاتی میان واشنگتن و تلآویو انجام گرفته است.
موضع آمریکا: انکار رسمی، مشارکت عملیاتی؟
با وجود تکذیب رسمی پنتاگون در خصوص دخالت مستقیم در این حملات، منابع اطلاعاتی از جمله Axios و The Times گزارش دادهاند که پهپادهای آمریکایی اطلاعات و پشتیبانی لجستیکی در اختیار مهاجمان قرار دادهاند. این موضوع، احتمال اجرای «حمله آمریکا به ایران» به شیوهای ترکیبی—نیمهمستقیم—را تقویت میکند.
واکنش ایران: سکوت حسابشده یا استراتژی انکار؟
مقامات ایرانی در واکنش اولیه، اظهاراتی مبهم و محافظهکارانه ارائه دادند. سخنگوی نیروهای مسلح، حملات را «اقدامی تروریستی و خرابکارانه» خواند ولی از نام بردن آمریکا خودداری کرد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که جمهوری اسلامی در تلاش است با انکار، از ورود به درگیری مستقیم با واشنگتن جلوگیری کند.
چرا اکنون؟ انگیزههای احتمالی واشنگتن
- شکست قطعی مذاکرات هستهای
- افزایش حمایت ایران از گروههای نیابتی در منطقه
- نیاز دولت بایدن به نمایش قدرت در آستانه انتخابات ریاستجمهوری
ترکیب این عوامل، نشان میدهد که «حمله آمریکا به ایران» ممکن است بخشی از استراتژی سیاست داخلی آمریکا نیز باشد، نه صرفاً اقدام نظامی خارجی.
واکنشهای منطقهای و جهانی
کشورهای عربی خلیج فارس عمدتاً سکوت کردهاند یا مواضعی محتاطانه اتخاذ کردهاند. در مقابل، روسیه و چین بهشدت نسبت به تبعات «حمله آمریکا به ایران» ابراز نگرانی کردهاند. اتحادیه اروپا نیز خواستار خویشتنداری و بازگشت به میز مذاکره شده است.
آیا جنگی تمامعیار در راه است؟
اگرچه تاکنون حملات محدود بودهاند، اما تکرار یا گسترش آنها میتواند تهران را به واکنش علنی وادارد؛ چیزی که ممکن است خاورمیانه را به سمت یک جنگ گسترده بکشاند. تحلیلگران نظامی در آمریکا هشدار دادهاند که در صورت ادامه این روند، «حمله آمریکا به ایران» ممکن است به سرعت از کنترل خارج شود.
مکانهای مورد هدف در جریان حمله آمریکا به ایران:
بر اساس گزارشهای میدانی و منابع اطلاعاتی معتبر، حملات هوایی و سایبری در چارچوب حمله آمریکا به ایران چندین موقعیت راهبردی در خاک ایران را هدف قرار داده است، از جمله:
۱. تأسیسات هستهای نطنز – استان اصفهان
این مرکز، قلب برنامه غنیسازی اورانیوم ایران است و گفته میشود توسط پهپادهای تهاجمی هدف قرار گرفته است.
هدف: مختل کردن سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 و کاهش ظرفیت غنیسازی.
۲. پایگاه هوایی شهید نوژه – غرب همدان
یکی از مهمترین پایگاههای تاکتیکی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی.
هدف: از کار انداختن باندها و جنگندهها و جلوگیری از واکنش هوایی سریع.
۳. انبارهای موشکهای بالستیک – حومه کرمانشاه
بنا بر گزارشها، این حمله با دقت بالا، انبارهای وابسته به سپاه پاسداران را هدف قرار داده است.
هدف: نابودسازی موشکهای “فجر” و “زلزال” پیش از انتقال به محور مقاومت در سوریه.
۴. مرکز فرماندهی و کنترل سپاه – تهران بزرگ
ساختمانی فوقمحرمانه که برای هماهنگی عملیات برونمرزی سپاه مورد استفاده قرار میگیرد.
هدف: مختلسازی سامانه فرماندهی الکترونیکی و قطع زنجیره ارتباطی داخلی.
۵. موقعیتهای راداری و پدافند هوایی – اطراف بندرعباس
این منطقه، شاهراه حیاتی جنوب ایران بهسوی خلیج فارس است.
هدف: کورسازی سامانههای دفاعی و ایجاد گذرگاه برای حملات بعدی.
۶. کارخانه تولید موشک شهید همت – جنوب تهران
این مرکز وابسته به وزارت دفاع بوده و تولید قطعات موشکهای دوربرد “شهاب” را بر عهده دارد.
هدف: ضربه به توان موشکی بلند برد جمهوری اسلامی.
مطالعه بيشتر : بلومبرگ: کشورهای خلیج فارس از سرعت حمله اسرائیل به ایران شگفتزده شدند
با آنکه هنوز نمیتوان با قطعیت گفت که جنگی گسترده آغاز شده، اما شواهد میدانی نشان میدهند که «حمله آمریکا به ایران» دیگر فقط یک گمانهزنی رسانهای نیست. تحولات پیش رو میتوانند آینده منطقه را بهطور بنیادین دگرگون کنند.