فهرست مطالب
پزشکی از راه دور در ایران.. در میانهی بحرانهای اقتصادی و فرسایش خدمات بهداشتی، ایران گامهایی شتابزده بهسوی توسعهی پزشکی از راه دور در ايران برداشته است؛ راهکاری که از سوی دولت بهعنوان دستاوردی فناورانه تبلیغ میشود. اما آنچه در عمل رخ میدهد، فاصلهای عمیق با روایتهای رسمی دارد.
وعدههای فراوان، زیرساختهای فرسوده
در نمایشگاه «Iran Health Expo 2025»، وزارت بهداشت اعلام کرد که خدمات پزشکی از راه دور در ایران بهویژه در مناطق محروم گسترش خواهد یافت. با این حال، بسیاری از مراکز درمانی حتی به اینترنت پایدار دسترسی ندارند و نیروهای درمانی آموزش کافی برای کار با سامانههای دیجیتال ندیدهاند.
پزشکی از راه دور در ايران؛ رفاه عمومی یا صرفهجویی در هزینهها؟
با وجود تبلیغات گسترده، کارشناسان معتقدند پزشکی از راه دور در ایران بیش از آنکه روشی برای گسترش خدمات درمانی باشد، ابزاری برای کاهش هزینههای دولت است. بیماران مشاورهی تلفنی دریافت میکنند، اما تشخیص تخصصی، آزمایش و دارو خارج از این چارچوب باقی میماند.
پزشکی دیجیتال در سایهی سانسور و قطعی اینترنت؟
در کشوری که سانسور اینترنتی گسترده است و دسترسی به منابع اطلاعاتی آزاد محدود شده، اجرای پزشکی از راه دور در ایران با چالشهایی دوچندان روبهروست: کمبود زیرساخت، نبود اعتماد و موانع امنیتی که جلوی گسترش واقعی این خدمات را میگیرند.
واقعیت آماری: شکاف بزرگ در دسترسی به پزشکی از راه دور
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس در سال ۱۴۰۳، تنها ۲۷٪ از مراکز درمانی روستایی به اینترنت پایدار و زیرساختهای لازم برای پزشکی از راه دور در ایران دسترسی دارند. این در حالیست که بیش از ۵۰٪ از جمعیت مناطق محروم، به پزشک عمومی ثابت هم دسترسی ندارند.
علاوه بر آن، طبق دادههای وزارت بهداشت، از مجموع مشاورههای ثبتشده در سامانههای دیجیتال، تنها ۱۳٪ به مراجعهی پیگیری یا تجویز دارو منجر شدهاند؛ آماری که تردیدها درباره کارایی واقعی این سیستم را تقویت میکند.
با وجود وعدههای پیدرپی، پروژهی پزشکی از راه دور در ایران بیش از آنکه راهحلی عادلانه برای دسترسی به خدمات درمانی باشد، به ابزار تبلیغاتی تبدیل شده است. آیا این مسیر میتواند جای خالی دولت در درمان را پر کند، یا صرفا گامی دیگر در خصوصیسازی تدریجی سلامت است؟