فهرست مطالب
انتصاب اخیر در وزارت نفت ایران بار دیگر نگاهها را به سوی پروانه سلحشوری و خانوادهاش جلب کرده است. این نماینده سابق مجلس که در دوران حضورش در بهارستان بارها با نقدهای تند علیه ساختارهای قدرت خبرساز شده بود، اکنون نامش با ماجرایی گره خورده که بار دیگر زخم کهنه «رانت و فساد سیستماتیک» در کشور را به نمایش گذاشته است.
انتصاب جنجالی در شرکت بهینهسازی مصرف سوخت
وزیر نفت در تصمیمی پرحاشیه، برات قبادیان، همسر پروانه سلحشوری را به عضویت هیأت مدیره شرکت بهینهسازی مصرف سوخت منصوب کرد. شرکتی که مستقیماً با میلیاردها تومان بودجه عمومی و یکی از حساسترین حوزههای اقتصادی ایران سروکار دارد.
در حالی که رسانههای دولتی این انتصاب را عادی جلوه دادند، افکار عمومی آن را نماد آشکار رانت خانوادگی و تقسیم قدرت میان حلقههای خاص دانست.
پروانه سلحشوری؛ صدایی متفاوت در مجلس
پروانه سلحشوری از معدود سیاستمداران زن بود که در مجلس دهم با صراحت از حقوق زنان، آزادیهای اجتماعی و نقد فضای امنیتی سخن گفت. همین شجاعت، او را بارها در معرض حملات تند جریانهای محافظهکار قرار داد. اما آنچه اکنون اتفاق افتاده، دستاویزی تازه به مخالفانش داده تا مشروعیت خانوادگی او را زیر سؤال ببرند و نشان دهند که حتی منتقدان ساختار، در نهایت در بازی رانت گرفتار میشوند.
سابقه سیاسی و فعالیتهای اجتماعی پروانه سلحشوری
پروانه سلحشوری در طول دوران نمایندگی بارها از تریبون مجلس برای اعتراض به تبعیض جنسیتی، سرکوب معترضان و بحران معیشتی مردم استفاده کرد. او یکی از معدود نمایندگانی بود که نسبت به گسترش فساد و نبود شفافیت در نهادهای اقتصادی هشدار داد.
اما همین چهره منتقد، اکنون ناخواسته درگیر پروندهای شده که برای افکار عمومی تداعیکننده همان فسادی است که خودش سالها علیه آن هشدار میداد.
رانت یا شایستگی؟
مدافعان این انتصاب، سوابق مدیریتی برات قبادیان در وزارت صنعت را برجسته میکنند. اما منتقدان با طرح پرسشهای جدی میگویند:
- وقتی هزاران جوان تحصیلکرده و متخصص با بیکاری دستوپنجه نرم میکنند، آیا انتصاب همسر پروانه سلحشوری تصادفی است؟
- چرا حلقههای قدرت در حساسترین نهادهای اقتصادی، همچنان در اختیار چهرههای سیاسی و خانوادگی میچرخد؟
- آیا این تصمیم چیزی جز تکرار رانت ساختاری و توزیع امتیازات درون دایرهای محدود است؟
پیامدهای سیاسی ماجرا
این اتفاق نشان میدهد که حتی چهرههای منتقدی مانند پروانه سلحشوری نیز از سایه سنگین اتهام ارتباط با رانت و امتیازات خانوادگی در امان نیستند.
برای حاکمیت، این انتصاب میتواند راهی برای مدیریت و مهار منتقدان باشد؛ و برای جامعه، پیام روشنی دارد: در ایرانِ امروز، شایستهسالاری همچنان قربانی روابط سیاسی و خانوادگی است.
بازگشت نام پروانه سلحشوری به تیتر رسانهها، این بار نه به خاطر نطقهای شجاعانهاش، بلکه به دلیل انتصاب همسرش در وزارت نفت، یادآور واقعیتی تلخ است:
در سیستمی که فساد و رانت به بخشی از سازوکار قدرت تبدیل شده، حتی منتقدان نیز ناخواسته در چرخه آن گرفتار میشوند. برای جامعهای که تشنه عدالت و شفافیت است، چنین تصمیمهایی تنها به تعمیق بیاعتمادی و گسترش شکاف میان مردم و حاکمیت میانجامد.