فهرست مطالب
در یکی از تصمیم‌های بحث‌برانگیز شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های ابومحمد الجولانی، رهبر هیئت تحریر الشام و از چهره‌های پرنفوذ در شمال سوریه لغو شد؛ اقدامی که نه‌تنها واکنش‌های گسترده‌ای در محافل بین‌المللی برانگیخت، بلکه پرسش‌های عمیقی را درباره جهت‌گیری جدید سیاست جهانی در قبال سوریه و تروریسم به وجود آورد.
این تصمیم شورای امنیت درباره لغو تحریم‌های الجولانی از سوی بسیاری از تحلیلگران به‌عنوان نشانه‌ای از تغییر رویکرد قدرت‌های بزرگ نسبت به درگیری‌های سوریه و نقش گروه‌های مسلح در منطقه ارزیابی شده است.
جزئیات تصمیم شورای امنیت
بر اساس گزارش خبرگزاری‌های رسمی، شورای امنیت با ۱۴ رأی موافق و یک رأی ممتنع از سوی چین، به لغو تحریم‌های اعمال‌شده علیه ابومحمد الجولانی و وزیر کشور او، انس خطاب، رأی مثبت داد. پیش‌نویس این قطعنامه توسط دولت ایالات متحده پیشنهاد شده بود و با حمایت کشورهای غربی در دستور کار قرار گرفت.
این تصمیم دقیقاً در آستانه سفر احتمالی الجولانی به واشنگتن گرفته شد؛ موضوعی که از دید بسیاری از تحلیلگران، نشانه‌ای از تغییر رفتار آمریکا در قبال گروه‌های شبه‌نظامی در سوریه است. رسانه‌های رسمی سوریه و محور مقاومت این اقدام را «تطهیر چهره تروریسم» دانسته‌اند.
لغو تحریم‌های جولانی و تناقض در سیاست‌های جهانی
لغو تحریم‌های جولانی بار دیگر تناقض عمیق در سیاست‌های غربی را آشکار کرد. این در حالی است که میلیون‌ها شهروند سوری هنوز از ویرانی‌های ناشی از جنگ داخلی رنج می‌برند و بسیاری از مناطق شمالی سوریه عملاً در کنترل گروه‌های وابسته به جولانی است.
کارشناسان منطقه‌ای می‌گویند که لغو تحریم‌های جولانی می‌تواند به نوعی مشروعیت‌بخشی غیررسمی به نیروهای شبه‌نظامی تندرو تعبیر شود. یک تحلیلگر سیاسی در گفت‌وگو با «فار ایران» تأکید کرد:
«غرب سال‌ها از مبارزه با تروریسم سخن گفته، اما حالا همان افرادی را که دیروز در فهرست سیاه داشت، امروز به عنوان شرکای احتمالی می‌بیند. این یعنی سیاست دوگانه در خالص‌ترین شکل خود.»
واکنش‌ها در خاورمیانه
در ایران، رسانه‌های مستقل این تصمیم را «نقض آشکار اصول عدالت بین‌المللی» دانستند. تحلیلگران می‌گویند که این اقدام نه‌تنها لغو تحریم‌های جولانی را توجیه نمی‌کند، بلکه می‌تواند باعث بی‌ثباتی بیشتر در منطقه شود، زیرا گروه‌های تندرو اکنون تصور خواهند کرد که می‌توان با «تغییر چهره» از تروریست به متحد سیاسی تبدیل شد.
در سوریه، وزارت خارجه دمشق با صدور بیانیه‌ای، تصمیم شورای امنیت را «خیانت به قربانیان تروریسم» توصیف کرد. در لبنان و عراق نیز احزاب نزدیک به محور مقاومت، این تصمیم را نشانه‌ای از تلاش غرب برای بازسازی نقش جولانی در معادلات جدید منطقه ارزیابی کردند.
لغو تحریم‌های جولانی؛ گامی به سوی عادی‌سازی تروریسم؟
این نخستین‌بار نیست که غرب، چهره‌های تندرو را از فهرست تحریم‌ها خارج می‌کند. اما در این مورد خاص، حساسیت‌ها بیشتر است، زیرا الجولانی یکی از چهره‌های اصلی در درگیری‌های سوریه بوده و نقش او در خشونت‌ها و اعدام‌های میدانی هنوز فراموش نشده است.
منتقدان می‌گویند که لغو تحریم‌های جولانی نه از سر صلح‌طلبی، بلکه بخشی از بازی سیاسی جدید غرب در خاورمیانه است؛ تلاشی برای حفظ نفوذ در مناطق شمالی سوریه در برابر گسترش نقش روسیه و ایران.
سیاستی خطرناک
در نهایت، تصمیم شورای امنیت برای لغو تحریم‌های جولانی را نمی‌توان صرفاً اقدامی حقوقی دانست، بلکه باید آن را نشانه‌ای از تغییر توازن قدرت در سوریه و منطقه تعبیر کرد.
چنین تصمیمی، در حالی که هنوز هزاران خانواده سوری در کمپ‌ها زندگی می‌کنند، یادآور واقعیت تلخ سیاست جهانی است: قدرت، همیشه بر عدالت پیشی می‌گیرد.
