فهرست مطالب
در یکی از جدیدترین تحرکات تنشآفرین، محمدباقر قالیباف، ريیس مجلس شورای ايراني ، از تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی خبر داد. او این تصمیم را با ادعای «وابستگی آژانس به رژیم صهیونیستی» توجیه کرد. اما پشت این تصمیم پرهزینه، نشانههای عمیقتری از بحران مشروعیت و بیاعتمادی بینالمللی نهفته است؛ بحرانی که بیش از هرکس، مردم ایران تاوان آن را خواهند داد.
قالیباف: تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی رسمی شد
تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی دقیقا در بحبوحه حملات اسرائیل به زیرساختهای نظامی و هستهای ایران انجام شد. این تصمیم، نه یک اقدام ایمنی، بلکه به نظر میرسد تلاشی برای پنهانکاری و جلوگیری از دسترسی بازرسان بینالمللی به تأسیسات آسیبدیده باشد.
در عین حال، این اقدام میتواند نشانهای از تعمیق شکاف درون ساختار قدرت باشد؛ جایی که یک جناح، ادامه تعامل را تهدید میداند و جناح دیگر، از مسیر رویارویی کورکورانه دفاع میکند.
آژانس دشمن نیست؛ آینه است
متهمکردن آژانس بینالمللی انرژی اتمی به «همدستی با صهیونیسم» چیزی نیست جز فرار رو به جلو. این نهاد بینالمللی، تنها مرجع فنی و حقوقی برای نظارت بر فعالیتهای هستهای کشورهاست. در واقع، ایران بارها از گزارشهای آژانس برای اثبات صلحآمیز بودن برنامه هستهایاش بهره برده است.
اکنون، با تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی تنها ابزار مشروعیت خود را از دست میدهد و زمینه را برای اقدامات سختتر جامعه جهانی فراهم میسازد.
پیامدهای تصمیم: تحریم، انزوا و احتمال رویارویی
تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی با واکنش فوری کشورهای غربی مواجه شده است. نشانههایی از مشورت میان اعضای شورای امنیت و بحث درباره احیای مکانیزم ماشه دیده میشود. در صورت اثبات فعالیتهای هستهای پنهان، دور جدیدی از تحریمها حتمی خواهد بود.
از سوی دیگر، اسرائیل ممکن است این تصمیم را بهانهای برای اقدامات نظامی بیشتر بداند، بهویژه اگر ادعا کند ایران در حال پیشرفت مخفیانه در مسیر ساخت سلاح هستهای است.
مردم؛ همیشه غایب در تصمیمگیری
مثل همیشه، تصمیمی در سطح ملی بدون مشورت عمومی، شفافیت یا بحث آزاد گرفته شده است. مردم ایران، که درگیر تورم، بیکاری و ناامیدیاند، این بار هم باید هزینه تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را بپردازند؛ تصمیمی که نه از خواست ملت، بلکه از اضطراب و بیکفایتی حاکمان سرچشمه میگیرد
وقتی حاکمیت، پوششی برای فرار است
در کشوری که حتی بازرس هستهای امنیت ندارد و دانشمند ترور میشود، بعید نیست که همکاری بینالمللی به عنوان «نفوذ» تلقی شود. اما حاکمیت واقعی، یعنی حضور فعال در جامعه جهانی و شفافیت در رفتار.
تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نه نشانه اقتدار، بلکه فریادی از ترس است؛ ترسی از افشاگری، از مسئولیت، و از سقوط نهایی.
این مسیر، آزموده شده است و انتهای آن فقط یک چیز است: انزوای بیشتر، رنج بیشتر، و شکست تاریخی دیگر برای کشوری که میتوانست الگوی توسعه باشد، نه قربانی لجاجت.