فهرست مطالب
صبح زمستانی یزد با صدای مهیب انفجار تانکر سوخت در یزد لرزید؛ انفجاری که تنها یک حادثه فنی نبود، بلکه آینه‌ای از فروپاشی نهادی در نظامی است که سال‌هاست با فساد و بی‌کفایتی اداره می‌شود. حادثه‌ای که جان یک نفر را گرفت و چندین مجروح برجای گذاشت، بار دیگر سؤال تکراری مردم را زنده کرد: چه کسی پاسخگوی خون‌هایی است که از بی‌مسئولیتی حکومت بر زمین می‌ریزد؟
پشت صحنه انفجار؛ زیرساخت‌های پوسیده و بی‌نظارت
بر اساس داده‌های رسمی سازمان آتش‌نشانی ایران، از آغاز اين سال تاکنون بیش از ۳۴۰ انفجار مشابه در سراسر کشور ثبت شده است که ۶۲ مورد آن مربوط به تانکرهای سوخت در جاده‌های بین‌استانی بوده است.
اما رسانه‌های حکومتی تنها بخش اندکی از این آمار را منتشر می‌کنند تا چهره‌ای باثبات از کشور نشان دهند. در واقع، انفجار تانکر سوخت در یزد نتیجه طبیعی سال‌ها بی‌توجهی، فساد و کاهش نظارت‌های ایمنی است.
گزارش‌های درون‌وزارتی نشان می‌دهد بیش از ۴۵ درصد از تانکرهای حمل سوخت در ایران طی پنج سال گذشته هیچ‌گونه بازرسی فنی یا تست ایمنی نداشته‌اند. بسیاری از این وسایل نقلیه به‌دلیل فرسودگی و تغییرات غیراستاندارد، به بمب‌های متحرک شباهت دارند.
سوختی که می‌کُشد؛ قربانی اقتصاد بیمار
ایران، کشوری که روزی به‌عنوان یکی از غول‌های نفتی جهان شناخته می‌شد، اکنون حتی قادر به تأمین سیستم حمل‌ونقل ایمن برای فرآورده‌های خود نیست. سقوط ارزش ریال و کاهش قدرت خرید مردم موجب شده شرکت‌های حمل‌ونقل برای کاهش هزینه‌ها از رانندگان ارزان‌قیمت و کامیون‌های فرسوده استفاده کنند.
یکی از رانندگان تانکر که از حادثه‌ای مشابه در یزد جان سالم به در برد، در گفتگو با ما گفت:
“ما با کامیون‌هایی رانندگی می‌کنیم که بیش از بیست سال عمر دارند؛ بدون بیمه، بدون سرویس. دولت فقط وقتی انفجار رخ می‌دهد یاد ما می‌افتد.”
طبق آمار محلى منتشرشده در یکی از رسانه‌های محلی، ایران سالانه شاهد بیش از ۸۰۰ حادثه مربوط به تانکرهای سوخت است که ده‌ها مورد از آنها با انفجارهای مرگبار همراه می‌شود.
نظارت گم‌شده و سانسور ساختاری
در حالی که مقامات دولتی طبق روال همیشگی علت حادثه را به «خطای فنی» نسبت می‌دهند، حقیقت آن است که نهادهای فاسد حکومتی، مجوز حمل سوخت را بدون بررسی‌های ایمنی صادر می‌کنند.
یکی از آتش‌نشانان یزد —که نخواست نامش فاش شود— تأیید کرد تانکر منفجرشده ۳۰ درصد بیش از ظرفیت مجاز سوخت حمل می‌کرده است، عاملی که باعث شدت انفجار شد. با این حال، وزارت کشور و انرژی تاکنون از ارائه جزئیات حادثه خودداری کرده‌اند و تنها به این جمله بسنده کرده‌اند: «تحقیقات ادامه دارد.»
وقتی فاجعه تبدیل به قاعده می‌شود
آنچه در انفجار تانکر سوخت در یزد رخ داد، صرفاً یک تراژدی صنعتی نیست، بلکه نشانه‌ای از سقوط ساختاری است. در کشوری که شفافیت مفهومی ممنوع است، فجایع به بخشی از نظم حکومتی بدل شده‌اند.
دولتی که میلیاردها دلار برای حمایت از شبه‌نظامیان در خارج هزینه می‌کند، نمی‌تواند جان شهروندانش را در جاده‌های داخلی حفظ کند.
حقیقت تلخ این است که انفجار تانکر سوخت در یزد تنها یک حادثه نیست، بلکه سندی بر نظامی است که بقایش را بر خاکستر مردم خود بنا کرده است.
