فهرست مطالب
در جمهوری اسلامی ایران، علی خامنهای فقط یک رهبر مذهبی نیست؛ بلکه محور اصلی ساختار قدرت طی بیش از سه دهه بوده است.
با شدت گرفتن حملات امنیتی و نظامی، بهویژه از سوی اسرائیل در عمق خاک ایران، این پرسش اساسی مطرح میشود:
آینده ایران پس از ترور خامنهای چگونه خواهد بود؟ آیا نظام توانایی مواجهه با چنین لحظهای را دارد یا با غیاب رهبر خود از هم فرو میپاشد؟
آیا سناریوی ترور واقعگرایانه است؟
اگرچه محافظت از خامنهای در بالاترین سطح ممکن است، اما سوابق عملیاتهای موفق علیه فرماندهان ارشد سپاه و دانشمندان هستهای، نشان میدهد نفوذ امنیتی به درون سیستم امکانپذیر است.
در چنین شرایطی، اگر ترور خامنهای به واقعیت بدل شود، بحث دربارهی آینده ایران پس از ترور خامنهای از یک گمانهزنی تئوریک به بحرانی واقعی تبدیل خواهد شد.
خلأ رهبری؛ جمهوری بدون ولیفقیه؟
در قانون اساسی، مجلس خبرگان مسئول تعیین رهبر جدید است.
اما در عمل، شخصیتی که بتواند جایگاه خامنهای را از نظر نفوذ، مشروعیت دینی و تجربه پر کند، وجود ندارد.
از مجتبی خامنهای به عنوان گزینهای محتمل یاد میشود، اما او فاقد مقبولیت مردمی و فقهی است.
در نتیجه، آینده ایران پس از ترور خامنهای ممکن است با نزاع قدرت در سطوح مختلف حاکمیت همراه شود.
سیاست منطقهای: عقبنشینی یا سقوط محور مقاومت؟
خامنهای معماری اصلی نفوذ ایران در منطقه است.
از عراق و سوریه تا لبنان و یمن، او تصمیمگیرندهی نهایی بوده است.
با حذف او از معادله، نه تنها فرماندهی مرکزی از بین میرود، بلکه ممکن است ائتلافهای منطقهای نیز فروبپاشند.
آینده ایران پس از ترور خامنهای ممکن است شاهد عقبنشینی استراتژیک یا حتی شکست پروژهی “محور مقاومت” باشد.
جامعه ایران؛ میان فرصت و هرجومرج
بخشی از جامعه، بهویژه جوانان و زنان، خامنهای را نماد استبداد میدانند.
ترور احتمالی او، میتواند جرقهی اعتراضات گستردهتری باشد، یا بالعکس، فضای امنیتی را تشدید کند.
در هر حالت، آینده ایران پس از ترور خامنهای با واکنشهای اجتماعی شدید و مسیرهای غیرقابل پیشبینی روبهرو خواهد بود.
نقش سپاه پاسداران؛ تهدید یا جایگزین؟
سپاه پاسداران تنها نیرویی است که در غیاب خامنهای، قدرت سازمانیافته دارد.
اگر خلأ قدرت پیش آید، احتمال دارد سپاه با توجیه حفظ امنیت، قدرت را قبضه کند.
در این صورت، آینده ایران پس از ترور خامنهای به سوی دیکتاتوری نظامی خواهد رفت و نظام جمهوری اسلامی به شکلی کاملا جدید بازتعریف میشود.
لحظهای سرنوشتساز برای نظام
ترور خامنهای، اگرچه محتمل نیست، اما از نگاه امنیتی و سیاسی، دیگر ناممکن بهنظر نمیرسد.
آینده ایران پس از ترور خامنهای بستگی دارد به اینکه آیا ساختار نظام توانایی عبور از این لحظهی تاریخی را دارد، یا در هم میریزد.
در غیاب یک چهرهی اجماعی، ممکن است این لحظه، نقطهی آغاز پایان نظام باشد… یا تولد یک نظم سیاسی بسیار خشنتر.