فهرست مطالب
به‌نظر می‌رسد که آشپزی عربی هرگز در مرزهای جغرافیایی متوقف نشده است، بلکه از دل تاریخ و فرهنگ گذشته و ردپای خود را در سفره‌ی بسیاری از ملت‌ها برجای گذاشته است. یکی از آشکارترین این ردپاها، حضور کباب عربی در ایران است؛ غذایی که از ریشه‌های عربی برخاسته و امروز به یکی از محبوب‌ترین غذاهای مردمی در شهرهایی چون اهواز، آبادان، خرمشهر و حتی تهران تبدیل شده است.
طعمی از میراث عربی
کباب عربی در ایران نمونه‌ای زنده از درهم‌آمیختگی فرهنگی در منطقه است. این غذا که در سرزمین‌های عربی – به‌ویژه شام و عراق – پدید آمد، بیش از ۸۰ سال پیش از راه مبادلات تجاری و ارتباطات قبیله‌ای وارد جنوب ایران شد. پژوهشگران میراث غذایی برآورد کرده‌اند که حدود ۲۵ درصد از غذاهای رایج در جنوب ایران دارای ریشه یا تأثیر عربی هستند.
کباب عربی با گوشت چرخ‌کرده، پیاز، سیر و ادویه‌های شرقی تهیه می‌شود و بر روی زغال پخته می‌گردد؛ روشی که به آن بویی دل‌انگیز و طعمی خاص می‌بخشد.
کباب عربی در اهواز؛ هویت در یک بشقاب
در جنوب ایران، به‌ویژه در اقلیم اهواز با اکثریت عرب، کباب عربی در ایران نشانه‌ای از هویت و تعلق فرهنگی است. طبق آمار غیررسمی سال ۲۰۲۳، بیش از ۶۵۰ رستوران در این منطقه کباب عربی را به‌عنوان غذای اصلی خود ارائه می‌دهند که حدود ۴۰ درصد از آن‌ها دستور پخت سنتی عربی را حفظ کرده‌اند.
نشستن در کنار رود کارون و برپا کردن مراسم کباب‌پزی از آیین‌های اجتماعی محبوب اهوازی‌هاست که در آن خانواده‌ها و دوستان گرد هم می‌آیند تا طعم اصالت عربی را در دل فرهنگ ایرانی تجربه کنند.
از محله‌های مردمی تا رستوران‌های تهران
دیگر کباب عربی در ایران محدود به مناطق عرب‌نشین نیست. در پنج سال گذشته، تعداد رستوران‌هایی که غذاهای عربی را در تهران عرضه می‌کنند ۶۰ درصد افزایش یافته است.
ایرانی‌ها به این نوع کباب علاقه‌مند شده‌اند زیرا نسبت به کباب کوبیده ایرانی، بافتی نرم‌تر و طعمی ادویه‌دارتر دارد.
برخی از زنجیره‌های رستورانی حتی برندهای مستقلی با نام «کباب عربی» راه‌اندازی کرده‌اند، به‌گونه‌ای که فروش سالانه‌ی این غذا در ایران از ۱۲ میلیون پرس فراتر رفته است.
طعم، زبانی برای نزدیکی فرهنگی
غذا زبانی جهانی است که نیازی به ترجمه ندارد و کباب عربی در ایران بهترین نمونه‌ی آن است. پژوهش مرکز تحقیقات میراث غذایی شیراز نشان می‌دهد که ۷۰ درصد از جوانان ایرانی دست‌کم یک‌بار غذاهای عربی را امتحان کرده‌اند و در میان آن‌ها، کباب عربی پس از کباب کوبیده در رتبه دوم محبوبیت قرار دارد.
در بسیاری از مناطق، آشپزها با افزودن زعفران یا سماق، طعم ایرانی را به این غذای عربی می‌افزایند، بی‌آنکه اصالت عربی آن را از بین ببرند.
غذایی فراتر از آشپزخانه
حضور کباب عربی در ایران دیگر تنها یک پدیده‌ی غذایی نیست؛ بلکه به نمادی از تنوع فرهنگی و همزیستی مسالمت‌آمیز تبدیل شده است. طبق گزارش رسانه‌های محلی، رستوران‌های عربی در شهرهای ایران سالانه بیش از ۱.۵ میلیون بازدیدکننده از داخل و خارج کشور جذب می‌کنند.
در جشنواره‌ی «طعم فرهنگ‌ها» که در سال ۲۰۲۴ در شیراز برگزار شد، بخش ویژه‌ای به کباب عربی اختصاص یافت و ۳۵ سرآشپز عرب و ایرانی نسخه‌های مختلفی از این غذا را ارائه دادند تا میراث آشپزی عربی در ایران را به نمایش بگذارند.
با رشد علاقه به غذاهای سنتی و اصیل، پیش‌بینی می‌شود که کباب عربی در ایران همچنان در حال گسترش باشد. کارشناسان گردشگری غذایی انتظار دارند تا سال ۲۰۲۶ تعداد رستوران‌هایی که این غذا را عرضه می‌کنند ۲۰ درصد افزایش یابد.
