فهرست مطالب
در روز تولد شهبانو ۱۴ اکتبر، ایرانیان یاد زنی را گرامی می‌دارند که نماد زیبایی، خرد و وقار در تاریخ معاصر ایران بود. فرح پهلوی تنها همسر شاه نبود، بلکه طرحی فرهنگی و انسانی برای نجات ایران از تاریکی جهل و استبداد بود؛ پیش از آن‌که انقلاب و سرکوب همه‌چیز را ببلعد.
از خیابان‌های تهران تا کاخ‌های جهان
فرح دیبا در تهران زاده شد و در پاریس تحصیل کرد. او با اندیشه‌ای تازه درباره نقش زنان به ایران بازگشت. وقتی شهبانو شد، دغدغه‌اش تجمل نبود؛ فرهنگ، آموزش و هنر بود. در روز تولد شهبانو ۱۴ اکتبر، ایرانیان به یاد پروژه‌های بزرگ او می‌افتند: موزه‌ها، مدارس و بنیاد فرهنگ و هنر که تهران را به پایتخت مدرنیته در خاورمیانه تبدیل کرد.
حافظه‌ی روشنایی در برابر تاریکی
از زمان سقوط نظام پهلوی، تبلیغات رسمی کوشید تصویر شهبانو را پاک کند، اما ناکام ماند. هر سال در روز تولد شهبانو ۱۴ اکتبر، عکس‌ها و پیام‌های تبریک او در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود، حتی زیر سایه‌ی فیلترینگ و تهدید. چون ایرانیان هنوز زنی را به یاد دارند که به کشورشان وقار، آزادی اجتماعی و ذوق فرهنگی بخشید.
فرح پهلوی سیاست‌مدار به معنای سنتی نبود، اما پروژه‌ای ملی داشت؛ مبتنی بر علم، فرهنگ و آزادی. امروز، بیش از چهار دهه پس از سقوط سلطنت، نسل جوان دوباره به سراغ داستان‌های او می‌رود تا تفاوت ایران دیروز و امروز را لمس کند.
نماد زنانگی و رهبری
در زمانه‌ای که حکومت حق پوشش، انتخاب و آموزش را از زنان می‌گیرد، شهبانو هنوز نماد زنی است که توانست میان ظرافت و قدرت تعادل برقرار کند. او الگویی است که رژیم کنونی از یادش می‌ترسد، زیرا حضورش یادآور دورانی است که ایران بوی آزادی می‌داد. در روز تولد شهبانو ۱۴ اکتبر، مخالفان تنها تولد یک زن را جشن نمی‌گیرند؛ بلکه اندیشه‌ی کشوری را زنده می‌کنند که می‌توانست عادل‌تر و آزادتر باشد.
زمانی که تولد به مقاومت بدل می‌شود
روز تولد شهبانو ۱۴ اکتبر دیگر فقط سالروز تولد نیست؛ رویدادی سیاسی است که زخم تاریخ را تازه می‌کند. میان حکومتی که حجاب را با زور تحمیل می‌کند و زنی که هنر را راه رهایی می‌دانست، ایرانیان امروز میان دو چهره مانده‌اند: گذشته‌ی روشن یا اکنونِ تیره.
در روز تولد شهبانو ۱۴ اکتبر، مردم به یاد خاطره‌ای زنده می‌افتند که هیچ قدرتی نتوانست آن را از حافظه‌ی جمعی پاک کند. شهبانو فرح پهلوی نه فقط بخشی از تاریخ، بلکه وعده‌ای ناتمام برای ایرانی آزاد، زیبا و انسانی است.
