فهرست مطالب
شاید کرج به‌اندازه تهران رسانه‌ای نباشد، و نه مانند شیراز یا اصفهان بوی تاریخ بدهد؛ اما در دهه‌های اخیر عنوانی را به دوش می‌کشد که نه حکومت به آن داده، و نه قانون به رسمیت شناخته:
کرج مرکز اپوزیسیون ایران؛ شهری که به نماد مقاومت روزمره و اعتراض خاموش بدل شده است
از قطب صنعتی تا نماد سرکوب
کرج در غرب تهران واقع شده و چهارمین شهر پرجمعیت ایران است. در دوران پهلوی به‌عنوان مرکز صنعتی توسعه یافت، اما آنچه امروز نام کرج را در ذهن مردم حک کرده، نه کارخانه‌ها، بلکه زندان رجایی‌شهر است؛
مکانی که بسیاری آن را “جهنم کرج” می‌نامند.
در این زندان:
- بیش از ۱۰۰ مورد اعدام سیاسی از سال ۲۰۱۰ تاکنون ثبت شده
- عمده اعدام‌های مرتبط با اعتراضات ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ در آن انجام شد
- ده‌ها زندانی سیاسی بدون دادرسی منصفانه در آن نگهداری می‌شوند
مقاومت فرهنگی در دل سرکوب
با وجود فضای امنیتی شدید، کرج به سکوی فرهنگی پنهانی برای مقاومت تبدیل شده است. اشکال متنوعی از بیان اعتراض فرهنگی در شهر دیده می‌شود:
- نقاشی‌های دیواری با مضامین ضد حکومتی در محله‌های فقیرنشین
- نمایشگاه‌های مخفی هنری در خانه‌ها یا فضاهای مجازی
- جلسات کتاب‌خوانی ممنوعه با آثاری چون «۱۹۸۴» یا «مدن الملح»
بر اساس گزارش فعالان محلی، بیش از ۳۵۰ صفحه اینستاگرامی متعلق به جوانان کرج فعالیت مخالف دارند.
کرج مرکز اپوزیسیون ایران؛ فقط یک شعار نیست
عبارت کرج مرکز اپوزیسیون ایران طی سال‌های اخیر در گزارش‌های متعدد سازمان‌های حقوق بشری مانند «دیدبان حقوق بشر» و «عفو بین‌الملل» تکرار شده است.
به گفته کمپین «عدالت برای ایران»:
- ۳۰٪ از زندانیان سیاسی کشور به کرج منتقل می‌شوند
- در جریان اعتراضات مهسا امینی، کرج پس از تهران و مشهد بیشترین میزان بازداشت‌ها را داشته است
آگاهی فرهنگی؛ جبهه‌ای فراموش‌نشده
کرج در کنار سرکوب، زادگاه بیداری فرهنگی نیز هست؛ جایی که زنان از پشت پنجره فریاد می‌زنند، و دانش‌آموزان در دفترهایشان شعرهایی را می‌نویسند که انتشارشان جرم است.
کرج مرکز اپوزیسیون ایران نه یک شعار تبلیغاتی، بلکه توصیفی دقیق از شهری است که تاریخ خود را از زیر خاکستر می‌نویسد.
شهری که زخم دارد، اما فریاد می‌زند
کرج شهر حاشیه نیست؛ شهری است که می‌سازد، می‌نویسد، مقاومت می‌کند.
در هر دیوارنوشته‌ای، در هر کودک بازداشتی، در هر شب خاموش، صدای کرج شنیده می‌شود.
و تا روزی که زندان، موزه شود، و تاریخ دوباره نوشته شود، کرج مرکز اپوزیسیون ایران باقی خواهد ماند.
