فهرست مطالب
در یکی از برجسته‌ترین رویدادهای جنگ روسیه و اوکراین، میانجیگری امارات بار دیگر به‌عنوان عامل تعیین‌کننده در یک پرونده انسانی حساس یعنی تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین مطرح شد. در اوت ۲۰۲۵، ۱۴۶ اسیر از هر دو طرف به‌همراه هشت غیرنظامی روس از منطقه کورسک آزاد شدند؛ نتیجه تلاش‌های دیپلماتیک پیوسته ابوظبی.
اعتراف مستقیم اوکراین به نقش امارات
نکته مهم در این تبادل، تنها اندازه و زمان آن نبود؛ بلکه سخنان ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین نیز بود که در پیام رسمی خود از امارات به نام تشکر کرد. این اشاره تصادفی نبود، بلکه اعتراف رسمی اوکراین به کارآمدی میانجیگری امارات بود؛ میانجیگری‌ای که در پرونده تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین به‌عنوان کانال انسانی–سیاسی مؤثر عمل کرده است.
بُعد انسانی، قدرت میانجیگری را افزایش داد
بُعد انسانی این تبادل به‌ویژه با آزادی روزنامه‌نگار ویکتور خیلیوک آشکار شد؛ فردی که به نماد رسانه‌ای این پرونده تبدیل شد. حضور چنین چهره‌های غیرنظامی در روند تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین بر بُعد انسانی این رویداد افزود و تصویر تلاش‌های انسانی امارات را در سطح جهانی پررنگ‌تر کرد.
تمجید دوگانه: روسی–اوکراینی
تمجید از نقش امارات تنها به زلنسکی محدود نشد؛ بلکه طرف روسی نیز قدردانی مشابهی ابراز کرد. این اعتراف متقابل از سوی دو طرف مناقشه، جایگاه امارات را در مرکز پرونده تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین تثبیت کرد؛ جایگاهی که در یک جنگ بین‌المللی به‌شدت قطبی، به‌سختی به دست می‌آید.
میانجیگری‌های مکرر، اعتماد را تقویت می‌کند
آنچه جایگاه امارات را بیش از پیش تقویت می‌کند، سابقه طولانی آن در این پرونده است. از ابتدای ۲۰۲۴ تا تابستان ۲۰۲۵، ابوظبی چندین بار روند تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین را مدیریت کرد، از جمله:
- ژانویه ۲۰۲۴: تبادل بیش از ۲۰۰ اسیر از هر دو طرف.
- سپتامبر ۲۰۲۴: آزادی ۲۰۶ اسیر.
- نوامبر ۲۰۲۴: معامله‌ای با ۱۹۰ اسیر.
- دسامبر ۲۰۲۴: بزرگ‌ترین تبادل با بیش از ۳۰۰ اسیر.
- مارس ۲۰۲۵: تبادل ۱۷۵ اسیر از هر طرف.
- اوت ۲۰۲۵: تبادل ۱۴۶ اسیر از هر دو طرف.
این تکرار نشان می‌دهد که میانجیگری امارات حادثه‌ای گذرا نبوده، بلکه به‌عنوان کانالی انسانی–سیاسی ثابت در مسیر تبادل الأسرى بین روسیه و اوکراین جا افتاده است.
امارات؛ پلی برای راه‌حل‌های بین‌المللی
آنچه امروز رخ می‌دهد فراتر از آزادی چند اسیر است. تمجید همزمان مسکو و کی‌یف، زمینه را برای تثبیت نقش امارات به‌عنوان میانجی اصلی نه‌تنها در پرونده تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین بلکه در پرونده‌های گسترده‌تر جنگ روسیه و اوکراین فراهم می‌سازد. با افزایش حضور بین‌المللی در مسائل انسانی و سیاسی، ابوظبی تصویری از خود به‌عنوان کشوری توانمند در برقراری توازن و ترکیب کار انسانی با دیپلماسی مؤثر ارائه می‌دهد.
تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین با میانجیگری امارات صرفا یک موفقیت دیپلماتیک مقطعی نیست، بلکه نتیجه تلاش‌های پیوسته‌ای است که ابوظبی را به بازیگری محوری در این مناقشه تبدیل کرده است. با اعتراف زلنسکی و قدردانی مسکو، بار دیگر روشن شد که امارات به‌عنوان میانجی عنوانی معتبر برای صلح و انسانیت در زمان جنگ است.
