فهرست مطالب
زندگی خانواده‌های ایرانی در سال‌های اخیر زیر فشار بی‌سابقه اقتصادی و اجتماعی قرار گرفته است. در این گزارش، پنج مشکلاتی که خانواده‌ها در ایران از آن رنج می‌برند را به‌صورت مستند و استقصایی بررسی می‌کنیم؛ مسائلی که نه‌تنها معیشت بلکه ساختار عاطفی و اجتماعی خانواده را تهدید می‌کند.
۱. گرانی افسارگسیخته و سقوط قدرت خرید
نخستین و مهم‌ترین مشکلاتی که خانواده‌ها در ایران از آن رنج می‌برند، بحران تورم و گرانی مواد غذایی است.
بر اساس گزارش بانک مرکزی ایران، نرخ تورم مواد خوراکی در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۶۵٪ رسیده است.
در بسیاری از خانواده‌ها، گوشت و لبنیات از سفره حذف شده و جای آن را برنج درجه‌دو و حبوبات گرفته است.
مادران می‌گویند: «دیگر نمی‌توانیم برای بچه‌ها میوه بخریم، فقط سیب‌زمینی مانده!»
کاهش شدید قدرت خرید، چهره‌ی فقر را به آشپزخانه ایرانی آورده است.
۲. گسترش فقر و نابودی طبقه متوسط
دومین مشکلاتی که خانواده‌ها در ایران از آن رنج می‌برند، گسترش فقر ساختاری است.
به گزارش مرکز آمار ایران، حدود ۴۷٪ از جمعیت کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
کاهش درآمد واقعی، بیکاری جوانان و حذف یارانه‌های نقدی موجب شده میلیون‌ها خانواده حتی توان پرداخت اجاره و شهریه مدرسه را نداشته باشند.
در حالی که مقامات از «پیشرفت اقتصادی» سخن می‌گویند، خانواده‌های فقیر با قرض و نسیه زنده‌اند.
طبقه‌ی متوسط که ستون جامعه بود، امروز در حال فروپاشی است.
۳. بحران مسکن و رؤیای دورِ خانه‌دار شدن
یکی دیگر از مشکلاتی که خانواده‌ها در ایران از آن رنج می‌برند، گرانی و کمبود مسکن است.
بر اساس داده‌های وزارت راه و شهرسازی، قیمت هر متر مسکن در تهران در سال ۱۴۰۴ از مرز ۱۲۰ میلیون تومان گذشته است.
در نتیجه، بیش از ۷۰٪ از زوج‌های جوان مجبورند در خانه والدین بمانند یا به حاشیه‌نشینی روی آورند.
طرح «نهضت ملی مسکن» فقط روی کاغذ پیش رفت و نتوانست حتی ۲۰٪ از وعده‌های خود را اجرا کند.
مسکن برای بسیاری از خانواده‌ها دیگر نه نیاز، بلکه آرزویی دست‌نیافتنی شده است.
۴. بحران آب و برق؛ زندگی در سایه قطع مداوم
چهارمین مشکلاتی که خانواده‌ها در ایران از آن رنج می‌برند، کمبود آب و خاموشی‌های پیاپی است.
بر اساس آمار وزارت نیرو، بیش از ۳۰۰ شهر در ایران با تنش آبی مواجه‌اند.
در تابستان ۱۴۰۴، قطع برق در بیش از ۱۰۰ شهر گزارش شد و خسارات سنگینی به خانواده‌ها وارد کرد.
در اصفهان، زنان خانه‌دار می‌گویند ساعت‌ها باید منتظر آب لوله‌کشی بمانند و برای شست‌وشو به تانکرها پناه می‌برند.
بی‌برنامگی در مدیریت منابع، زندگی روزمره را به بحرانی دائمی تبدیل کرده است.
۵. هزینه‌های درمان و رنج بی‌پایان بیماران
آخرین اما تلخ‌ترین مشکلاتی که خانواده‌ها در ایران از آن رنج می‌برند، هزینه‌های درمان و دارو است.
بر پایه‌ی گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، بیش از ۳۵٪ هزینه‌های درمانی از جیب مردم پرداخت می‌شود.
در شرایطی که بیمه‌ها کارآمد نیستند، خانواده‌ها برای جراحی یا داروی خاص ناچارند وسایل منزل بفروشند.
بیمارستان‌های دولتی پر از صف طولانی و تجهیزات فرسوده‌اند، در حالی‌که مقامات برای درمان به خارج سفر می‌کنند.
نابرابری در سلامت، چهره‌ای عریان از بی‌عدالتی ساختاری در نظام جمهوری اسلامی است.
پنج مشکلاتی که خانواده‌ها در ایران از آن رنج می‌برند، تصویری روشن از فروپاشی آرام جامعه ایرانی ارائه می‌دهد.
گرانی، فقر، بی‌مسکنی، بحران آب و درمان، هر کدام زنجیره‌ای از ناکارآمدی و فساد را برملا می‌کنند.
اگر اصلاحات بنیادین و شفاف‌سازی در سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی صورت نگیرد، امنیت روانی و اقتصادی خانواده‌ها بیش از این در خطر خواهد بود.
در ایرانِ امروز، حفظ خانواده تبدیل به کاری قهرمانانه شده است؛ قهرمانی در برابر سیستمی که خود عامل رنج است.
