فهرست مطالب
در کشوری که با بحرانهای اقتصادی فلجکننده و سقوط مداوم ارزش پول ملی دستوپنجه نرم میکند، عملیات کاشت مو در ایران به صنعتی پررونق تبدیل شده است؛ صنعتی که دریچهای پنهان برای سودجویی سرمایهگذاران نزدیک به حاکمیت و کلینیکهایی است که رنج مردم را به فرصتی طلایی بدل کردهاند. این پدیده دیگر تنها یک موضوع زیبایی نیست، بلکه آینهای است از فساد ساختاری و تناقضات جامعه ایران.
از جراحی تا بازار سیاه
گزارشهای بهداشتی نشان میدهد که شمار مراکز زیبایی در ایران طی پنج سال اخیر از سه هزار مرکز گذشته و حدود نیمی از آنها فاقد مجوز رسمیاند. در حالیکه وزارت بهداشت مدعی نظارت است، واقعیت نشان میدهد که عملیات کاشت مو در ایران به بازاری آزاد تبدیل شده که دلالان و پزشکان غیرمتخصص آن را اداره میکنند؛ بازاری که با حمایت ضمنی نهادهای حکومتی، در ازای سهم مالی یا رشوه، بیوقفه گسترش مییابد.
هزینه بین شهروند و توریست
در شرایطی که شهروند ایرانی برای تأمین نیازهای اولیه خود درمانده است، هزینه یک عمل کاشت مو بین ۷۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار متغیر است؛ رقمی که دستکم سه برابر متوسط درآمد ماهانه یک فرد عادی است. در مقابل، کلینیکها این خدمات را بهعنوان «گردشگری درمانی» تبلیغ میکنند و بهویژه مشتریان عراقی و خلیجی را هدف قرار دادهاند. به این ترتیب، عملیات کاشت مو در ایران به منبع ارزآوری برای حکومت بدل شده، در حالیکه اکثریت مردم ایران در فقر و بیکاری رها شدهاند.
فساد و حمایت حکومتی
نکته قابلتأمل آن است که برخی مراکز بزرگ ارائهدهنده خدمات زیبایی ــ از جمله کاشت مو ــ بهطور غیرمستقیم توسط نهادهای اقتصادی وابسته به سپاه پاسداران اداره میشوند. گزارشهای افشاشده نشان میدهد این مراکز سالانه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار سودآوری دارند. با وجود این، این درآمدها صرف بهبود نظام سلامت عمومی نمیشود، بلکه در پروژههای سیاسی و نظامی خارج از مرزها سرمایهگذاری میگردد. بدینترتیب، عملیات کاشت مو در ایران بخشی از شبکه فساد ساختاری است که هر منبع مالی ممکن را در اختیار میگیرد.
بُعد انسانی فراموششده
در حالیکه رسانههای حکومتی به جذب «توریست درمانی» میبالند، واقعیت این است که بیمارستانهای عمومی با کمبود دارو و تجهیزات اولیه دستوپنجه نرم میکنند. در همین حال، پیشرفتهترین تکنولوژیها صرف جراحیهای زیبایی برای ثروتمندان و کاشت مو برای سیاستمداران و چهرهها میشود. این تناقض آشکار، اولویتهای وارونه حکومت را عیان میسازد: زیبایی بر درمان، سود بر سلامت.
آمارهایی که تناقض را نشان میدهد
- بیش از ۶۰ درصد کلینیکها بدون مجوز رسمی فعالیت میکنند.
- درآمد گردشگری درمانی بهویژه از طریق عملیات کاشت مو در ایران در سال ۲۰۲۴ از ۴۰۰ میلیون دلار گذشته است.
- میانگین حقوق کارمند دولتی کمتر از ۲۰۰ دلار در ماه است؛ یعنی بسیار پایینتر از هزینه سادهترین عمل کاشت مو.
- گزارشهای صنفی از ۱۲۰۰ مورد عوارض سالانه ناشی از مراکز غیرمجاز خبر میدهند.
از زیبایی تا سیاست
نمیتوان عملیات کاشت مو در ایران را جدا از بستر سیاسی دید. حکومتی که با استناد به «قانون حجاب» شدیدترین محدودیتها را بر ظاهر زنان تحمیل میکند، میدان را برای مردان و ثروتمندان باز گذاشته تا با هزینههای گزاف ظاهر خود را تغییر دهند. این دوگانگی، استانداردهای متناقض رژیم را نشان میدهد: سرکوب آزادیهای فردی از یکسو و کالاییکردن بدن انسان از سوی دیگر، آنجا که پای پول در میان است.
صنعتی با دو چهره
عملیات کاشت مو در ایران از یک عمل زیبایی ساده به صنعتی میلیوندلاری تبدیل شده است؛ صنعتی که شکاف طبقاتی، فساد ساختاری و تناقضات حکومت را بازتاب میدهد. در حالیکه پزشکان متخصص کشور را ترک میکنند تا در فضایی سالم کار کنند، حکومت همچنان این بازار را بهعنوان منبع سود به کار میگیرد، بیاعتنا به پیامدهای اجتماعی و انسانی آن. این صنعت دو چهره دارد: چهرهای براق برای توریست خارجی، و چهرهای تاریک برای شهروند ایرانیِ درمانده.