فهرست مطالب
نان، این ابتداییترین نیاز غذایی مردم، در ایران ۱۴۰۴ به مسئلهای سیاسی بدل شده است.
صف نان در ایران دیگر فقط نشانهای از فقر اقتصادی نیست، بلکه نماد بیاعتمادی، ناکارآمدی و بیعدالتی حکمرانی است.
چرا مردم برای نان باید بایستند؟
بر اساس گزارش رسمی وزارت صمت:
- مصرف نان سنتی در ایران ۳۵٪ افزایش یافته، اما تولید آرد کمتر از ۱۸٪ رشد داشته
- در ۱۲ استان از جمله خوزستان، سیستان و لرستان، مردم برای خرید نان، بیش از ۴۵ دقیقه در صف منتظر میمانند
- دولت اعلام کرده که یارانه آرد را هدفمند کرده، اما گزارشها میگویند سهمیه بسیاری از نانواییها کاهش یافته
نتیجه؟ صفهای طولانی، تنشهای اجتماعی، و بازاری سیاه برای آرد یارانهای.
صف نان یا صف خشم اجتماعی؟
مردی در صف نانوایی در شهرکرد میگوید:
“سال ۵۷ انقلاب کردیم که تو صف نایستیم. حالا برای نون سنگک باید ساعت ۵ صبح بیایم.”
صف نان در ایران به آینهای از تبعیض بدل شده؛
در مناطق مرفهتر، نان فانتزی و صنعتی در دسترس است، اما در مناطق محروم، نان ساده هم گاهی با کارت ملی فروخته میشود.
نان، فساد، و سیاست
در گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس آمده:
- بیش از ۸ هزار میلیارد تومان یارانه گندم در سال گذشته گم شده یا به حسابهای نامشخص واریز شده
- تنها در سال ۱۴۰۲، بیش از ۳۰۰ نانوایی به دلیل تخلف در فروش سهمیه آرد جریمه شدند
- در برخی شهرها، آرد یارانهای به قیمت آزاد به نانواییهای صنعتی فروخته میشود
آیا این فقط سوءمدیریت است، یا سیاستی آگاهانه برای کنترل نارضایتی مردم؟
نان و رأی؛ دوقلوهای همیشه سیاسی
در هر انتخاباتی، یکی از وعدههای پوپولیستی کاندیداها در ایران “تثبیت قیمت نان” بوده است. اما بعد از انتخابات، صف نان در ایران طولانیتر میشود، و قیمت نان سنگک از ۲ هزار به ۹ هزار تومان میرسد.
آیا مردم هنوز باور دارند که این سیاستها به نفعشان است؟
وقتی نان هم سیاسی شد
وقتی صف نان در ایران به نماد بیعدالتی بدل میشود، دیگر مسئله صرفاً اقتصادی نیست؛
بلکه هشداری جدیست برای حاکمیتی که حتی نمیتواند ابتداییترین نیاز شهروندان را تأمین کند.