فهرست مطالب
در ماههای اخیر شکایت بیماران و پزشکان درباره کمبود دارو در ایران شدت گرفته است؛ در حالی که مقامات حکومتی تحریمهای غربی را عامل مستقیم این بحران معرفی میکنند، شواهد کارشناسان و واقعیت روزمره نشان میدهد که فساد ساختاری و سیاستهای ناکارآمد علت اصلی تشدید رنج بیماران است.
اظهارات رسمی متناقض
رئیس سازمان غذا و دارو، سید حیدر محمدی، اعلام کرده بخش بزرگی از داروها و مواد اولیه تحت تأثیر تحریمها قرار گرفته و دست دولت “بسته” است. اما گزارشهای دیگر نشان میدهد بسیاری از داروهایی که در کمبود هستند اصلاً در فهرست تحریمها قرار ندارند. به همین دلیل روایت “جنگ اقتصادی” بیشتر بهانهای برای سرپوش گذاشتن بر ناکارآمدی است.
این تناقضها تردیدها نسبت به روایت رسمی را افزایش داده، بهویژه که موضوع کمبود دارو در ایران هر بار با نوسانات ارزی یا ظهور شبکههای احتکار تکرار میشود.
صدای مخالفان و واقعیت پنهان
کارشناسان مستقل حوزه سلامت تأکید میکنند که کمبود دارو در ایران حاصل سیاستهای اشتباه و احتکار سازمانیافته توسط شرکتهای نزدیک به سپاه پاسداران است. یکی از پزشکان مستقل میگوید: «حکومت پشت دیوار تحریمها پنهان میشود تا شکست خود در مدیریت نظام درمانی را مخفی کند.»
اقتصاددانان نیز بر این باورند که دولت میتواند داروهای حیاتی را تأمین کند، اگر جلوی فساد و حیفومیل مالی گرفته شود. اما اولویت همواره به معاملات سیاسی و منافع گروههای خاص داده میشود، نه سلامت مردم.
واقعیت در میدان
- قیمت برخی داروها طی یک سال سه برابر شده است.
- بیماران سرطانی و مبتلایان به بیماریهای نادر مجبورند از بازار سیاه داروی خود را بخرند.
- شبکههای قاچاق وابسته به نهادهای قدرتمند کنترل واردات و توزیع را در دست دارند.
این شرایط باعث شده کمبود دارو در ایران از یک مسئله سیاسی فراتر رود و به یک فاجعه انسانی تبدیل شود.
بحرانی فراتر از تحریمها
حتی با وجود تحریمها، راهحلهای عملی برای عبور از بحران وجود دارد؛ از جمله حمایت شفاف از صنایع دارویی داخلی و مقابله با احتکار. اما حکومت ترجیح میدهد شکست خود را به گردن “دشمن خارجی” بیندازد، در حالی که مردم قربانیان اصلی این بازی سیاسی هستند.
کمبود دارو در ایران دیگر فقط یک پرونده اقتصادی یا بهداشتی نیست، بلکه نشانه آشکار ناتوانی حکومتی است که در تأمین ابتداییترین حقوق شهروندان خود درمانده است. بازی با جان بیماران و سیاسیکردن بحران، میزان بیتوجهی حکومت به انسان ایرانی را نشان میدهد؛ انسانی که تنها و بیپناه در برابر بیماری، گرانی و بیعدالتی رها شده است.