فهرست مطالب
هر سال، مسئولان و رسانههای حکومتی در رقابتی نمایشی پیامهای تبریک به مناسبت روز داروساز در ایران منتشر میکنند. سخنرانیهای طولانی درباره «اهمیت مصرف منطقی دارو» و «نقش داروسازان به عنوان ستون تابآوری نظام سلامت» ایراد میشود. اما پشت این واژههای پرزرقوبرق، حقیقت تلخی پنهان است که هم داروسازان و هم بیماران با آن دستوپنجه نرم میکنند: بحران عمیق دارویی، فساد مالی گسترده و فرسایش تدریجی نظام سلامت که اعتماد مردم را از دست داده است.
شعارهای رسمی و صفهای طولانی داروخانهها
وقتی رئیس سازمان غذا و دارو میگوید داروسازان «ستون تابآوری نظام سلامت» هستند، واقعیت روزمره مردم را نادیده میگیرد. شهروند ایرانی ساعتها در صف داروخانهها میایستد تا دارویی ضروری پیدا کند، در حالی که بازار سیاه با همدستی مسئولان رونق دارد. بدین ترتیب روز داروساز در ایران بهجای جشن و تکریم، به آینهای برای سوءمدیریت و ناتوانی حکومت بدل میشود.
داروساز؛ حرفهای که به مبارزه بقا تبدیل شده
داروسازان در ایران نه کارمندانی مرفه بلکه سربازانی خاموشاند که هر روز در میدان تأمین دارو میجنگند. بسیاری از آنان زیر فشار اقتصادی شدید، میان بدهیهای انباشته و مالیاتهای سنگین، بهسختی دوام میآورند. تعداد زیادی از داروسازان جوان به فکر مهاجرت افتادهاند، زیرا دیگر امیدی به اصلاح نظام فرسوده ندارند. بنابراین زمانی که مقامات پیام تبریک به مناسبت روز داروساز در ایران میدهند، این واژهها بیشتر به طعنهای تلخ شبیه است.
بحران دارویی در قلب نظام سلامت
این بحران صرفا کمبود چند دارو نیست؛ بلکه نتیجه سالها فساد و سوءبرنامهریزی است. در حالیکه میلیاردها تومان برای پروژههای نظامی و تبلیغات ایدئولوژیک خرج میشود، صنعت دارو با کمبود سرمایهگذاری و بدهیهای انباشته شرکتها دست به گریبان است. پزشکان و داروسازان بارها درباره فروپاشی قریبالوقوع هشدار دادهاند. با این حال حکومت بهجای راهحل واقعی، تنها به برگزاری مراسم نمایشی در روز داروساز در ایران بسنده میکند.
بیماران، قربانیان اصلی فساد
بزرگترین قربانی این فروپاشی، بیماران ایرانیاند. مردم عادی مجبورند دارو را با قیمتهای سرسامآور از بازار سیاه تهیه کنند یا به داروهای بیکیفیت پناه ببرند که جانشان را تهدید میکند. بسیاری از خانوادهها بین درمان یا تأمین غذای روزانه یکی را انتخاب میکنند. در همین حال، رسانههای حکومتی با تبریک روز داروساز در ایران وانمود میکنند همه چیز عادی است، در حالیکه اعتماد بیماران به نظام سلامت بهطور کامل از بین رفته است.
داروساز زیر فشار مضاعف
داروساز امروز در ایران زیر دو فشار خردکننده است: از یک سو خشم بیماران را میبیند که دارویشان را نمییابند و از سوی دیگر با بوروکراسی سنگین و بدهی شرکتهای بیمه دستوپنجه نرم میکند. با این حال رسانههای رسمی او را «قهرمان خاموش» مینامند که در روز داروساز در ایران تجلیل میشود، در حالیکه واقعیت چیزی جز خستگی و فرسودگی نیست.
معادله وارونه نظام
نظام ایران معادلهای وارونه را دنبال میکند: بهجای حمایت از پزشکان و داروسازان و تضمین داروی بیماران، همچنان سیاست بیتوجهی و پنهانکاری را ادامه میدهد. بحرانها روی هم انباشته میشوند، اما جشنهای رسمی هرگز متوقف نمیگردند. تبریک به مناسبت روز داروساز در ایران نه نشانه قدردانی واقعی بلکه تلاشی برای فرار از پذیرش مسئولیت است.
روزی برای یادآوری، نه تبریک
روز داروساز در ایران نباید به پیامهای پروتکلی و سخنرانیهای توخالی تقلیل یابد، بلکه باید یادآور بحرانی عمیق در بخش دارو و سلامت کشور باشد. داروسازانی که امروز به عنوان «ستون تابآوری» معرفی میشوند، خود در آستانه فروپاشیاند و بیماران در جهانی بدون دارو رها شدهاند. تبریک واقعی زمانی خواهد بود که اصلاحی بنیادی صورت گیرد، بخش سلامت از چنگال فساد و بیکفایتی رها شود و زندگی انسان بر منافع سیاسی ارجحیت یابد.