فهرست مطالب
در چرخشی آشکار در گفتمان سیاسی، کره شمالی اعلام کرد که ایدهی خلع سلاح هستهای در کره شمالی دیگر چیزی جز رؤیایی غیرواقعگرایانه از سوی آمریکاست. این اظهارات که در مرداد ماه ۲۰۲۵ منتشر شد، نشاندهندهی مرحلهای تازه از تنش و تقابل میان پیونگیانگ و واشنگتن است و پرسشهایی جدی دربارهی آیندهی امنیت منطقهای و جهانی در پی دارد.
پیونگیانگ موضع خود را روشن کرد: خلع سلاح منتفی است
وزارت خارجه کره شمالی صراحت اعلام کرد که دولت آمریکا «در توهم زندگی میکند» و تأکید کرد که خلع سلاح هستهای در کره شمالی دیگر روی میز مذاکره نیست. پیونگیانگ معتقد است که واشنگتن هنوز با ذهنیتی جنگسردی به ماجرا نگاه میکند و واقعیتهای میدانی را نمیبیند.
این موضعگیری پس از مجموعهای از تنشهای سیاسی و نظامی در منطقه از جمله مانورهای مشترک آمریکا و کره جنوبی صورت گرفت؛ مانورهایی که کره شمالی آنها را تهدید مستقیم میداند.
پیامهای پنهان در پس این تنش
این اظهارات تنها یک اعلام موضع دیپلماتیک نیست، بلکه حامل پیامهایی استراتژیک و هشدارآمیز نیز هست. پیونگیانگ باور دارد که حفظ توان هستهای، ضامن بقای نظام است. از نگاه آنان، بحث خلع سلاح هستهای در کره شمالی موضوعی تمامشده تلقی میشود.
چرا کره شمالی خلع سلاح را رد میکند؟
عوامل متعددی وجود دارد که باعث شده کره شمالی ایدهی خلع سلاح هستهای در کره شمالی را کنار بگذارد:
۱. بازدارندگی بهمثابه تضمین بقا: رهبران کره شمالی تسلیحات هستهای را نه ابزار معامله، بلکه شرط بقای رژیم میدانند.
۲. تجربههای تاریخی تلخ: اشاره به سرنوشت لیبی و عراق پس از کنار گذاشتن برنامههای تسلیحاتی.
۳. فشار مداوم آمریکا: پیونگیانگ معتقد است که مطالبه خلع سلاح، پوششی برای تغییر رژیم است.
سرنوشت توافقهای پیشین چه شد؟
توافقهایی که میان ترامپ و کیم جونگاون در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ امضا شد، زمانی بهعنوان دستاوردی تاریخی شناخته میشد. اما عدم اجرای عملی و نبود ضمانتهای امنیتی، آنها را به شکست کشاند.
امروز با اظهارات تازه، میتوان گفت که خلع سلاح هستهای در کره شمالی حتی دیگر گزینهای قابل بحث هم نیست، بلکه از نگاه پیونگیانگ به توهمی سیاسی تبدیل شده است.
سناریوهای احتمالی پس از شکست مذاکرات
با افزایش لحن تند کره شمالی، چند سناریو قابل تصور است:
- سناریوی نخست: آغاز رقابت تسلیحاتی جدید در شرق آسیا، از جمله در کره جنوبی و ژاپن.
- سناریوی دوم: مداخله چین یا روسیه برای میانجیگری و کنترل بحران.
- سناریوی سوم: اعمال تحریمهای شدیدتر بینالمللی که منجر به انزوای بیشتر کره شمالی شود.
اما واقعیت این است که خلع سلاح هستهای در کره شمالی دیگر در افق قابل تحقق دیده نمیشود.
کره شمالی اکنون یک قدرت هستهای تثبیتشده است و با زبان بازدارندگی حرف میزند، نه دیپلماسی. در حالیکه آمریکا همچنان خواهان خلع سلاح هستهای در کره شمالی است، پیونگیانگ آشکارا میگوید این موضوع منتفی است. بدون اعتماد متقابل و چارچوبی جدید برای مذاکره، رؤیای خلع سلاح مرده است و تنها تهدیدی دائمی باقی مانده است.