فهرست مطالب
حمله موشکی هند که روز دوشنبه ۶ مه ۲۰۲۵ توسط نیروهای نظامی این کشور انجام شد، سه منطقه در خاک پاکستان را هدف قرار داد و به کشته شدن سه غیرنظامی و زخمی شدن ۱۲ نفر دیگر انجامید. در این حمله دو مسجد و چند خانه مسکونی نیز ویران شدند. این اقدام نظامی ناگهانی، بار دیگر نگرانیهای بینالمللی را نسبت به خطر درگیری هستهای میان دو همسایه مسلح به بمب اتمی زنده کرد.
حمله توجیهناپذیر یا پاسخ مشروع؟
دولت هند این حمله را بخشی از عملیات نظامی موسوم به «سیندور» معرفی کرد و مدعی شد که در جریان این عملیات، ۹ پایگاه مرتبط با «زیرساختهای تروریستی» در خاک پاکستان و بخش تحت کنترل خود در کشمیر را هدف قرار داده است. هند همچنین این حمله را پاسخی به حادثهای در دوم مه در منطقه بوهالگام دانست که طی آن ۲۶ نفر کشته شدند.
با این حال، اسلامآباد این ادعا را به شدت رد کرد و آن را پوششی برای تجاوز آشکار به خاک پاکستان دانست. وزیر اطلاعات پاکستان تأکید کرد که هیچ اردوگاه تروریستیای در خاک این کشور وجود ندارد و هدف واقعی هند، انتقال بحرانهای داخلی خود به مرزهای خارجی و تحمیل واقعیت نظامی در کشمیر است. حمله موشکی هند از نگاه مقامات پاکستانی، نهتنها نقض حاکمیت ملی بلکه تهدید مستقیم به صلح منطقهای است.
صحنهای پرتنش و هراس از جنگ مستقیم
در پی حمله موشکی هند، وضعیت اضطراری در ایالت پنجاب پاکستان اعلام شد. بیمارستانها و نیروهای امنیتی به حالت آمادهباش کامل درآمدند. ارتش پاکستان همچنین از سرنگونی دو جنگنده و یک پهپاد هندی خبر داد. انفجارها باعث قطع برق در شهر مظفرآباد شدند و آسیبهای گستردهای بر جای گذاشتند.
تنشها به همینجا ختم نشد؛ در خط مرزی کشمیر میان دو کشور، تبادل آتش سنگینی گزارش شده که بیم آغاز درگیری مستقیم را افزایش داده است، آن هم در شرایطی که هر دو کشور دارای زرادخانه هستهای قابلتوجهی هستند. حمله موشکی هند ممکن است تنها شروع یک زنجیره از اقدامات نظامی باشد که عواقب آن از مرزهای جنوب آسیا فراتر برود.
سکوت بینالمللی در برابر صدای انفجارها
با وجود ابعاد گسترده بحران، واکنش کشورها محدود و محتاطانه بود. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، حملات را «تأسفبار» توصیف کرد و از دو طرف خواست خویشتنداری کنند. از سوی دیگر، هند بلافاصله تماسهایی با آمریکا، بریتانیا، عربستان، امارات و روسیه برقرار کرد تا توجیهاتی برای اقدامات نظامی خود ارائه دهد و پیشاپیش مانع از هرگونه محکومیت جهانی شود.
در پاکستان اما خواست افکار عمومی برای واکنش قاطع افزایش یافته و بسیاری از تحلیلگران هشدار میدهند که بیتفاوتی جامعه جهانی میتواند دست هند را برای ادامه حملات نظامی بازتر کند، آنهم تحت پوشش مبارزه با تروریسم.
حمله موشکی هند؛ نشانهای از بحرانی پایدار
حمله موشکی هند حادثهای اتفاقی نیست، بلکه ادامهای از روندی تاریخی از تنشهای سیاسی، نظامی و ایدئولوژیک میان هند و پاکستان است. با افزایش ناسیونالیسم در هر دو کشور، چنین عملیاتهایی میتوانند ابزاری برای جلب حمایت داخلی تلقی شوند.
تا زمانی که ارادهای جدی برای آغاز گفتوگویی واقعی میان دو کشور شکل نگیرد، منطقه در معرض تنشهای پیدرپی و اقدامات نظامی پیشبینیناپذیر باقی خواهد ماند. و در این شرایط، حمله موشکی هند ممکن است آغازگر دورهای خطرناک از رقابت نظامی مستقیم باشد که دیگر قابل مهار نخواهد بود.