فهرست مطالب
پدیده ترور مخالفان در ایران دیگر یک حادثه تصادفی یا پروندههای مبهم ثبتشده «علیه مجهول» نیست، بلکه به یک الگوی سازمانیافته برای خاموش کردن صداهای سیاسی و فکری منتقد نظام تبدیل شده است.
براى اطلاعات بيشتر :
سرکوب اقلیتها در ایران؛ آمار، شواهد میدانی و واقعیتهای پنهان
از زمان تأسیس جمهوری اسلامی در سال ۱۹۷۹ تاکنون، صدها چهره سیاسی، روشنفکر و فعال حقوق بشر در داخل و خارج از کشور هدف این سیاست قرار گرفتهاند.
در بسیاری از این پروندهها، بهجای تحقیقات قضایی مستقل، رسانههای رسمی روایتهایی همچون «مرگ طبیعی» یا «اختلافات شخصی» را مطرح کردهاند، در حالیکه شواهد و شهادتها از نقش نهادهای امنیتی در شمار قابل توجهی از این ترورها حکایت دارد.
آمار و ارقام تکاندهنده درباره ترور مخالفان در ایران
بر اساس گزارشهای نهادهای مستقل حقوق بشری، موارد ترور مخالفان در ایران در دهههای اخیر روندی افزایشی داشته است:
- بیش از ۵۴۰ مخالف سیاسی بین سالهای ۱۹۸۹ تا ۲۰۲۴ کشته یا ناپدید شدهاند.
- دستکم ۲۰۰ مورد ترور مستند در خارج از خاک ایران ثبت شده است.
- بیش از ۷۰٪ این پروندهها بدون محاکمه و شناسایی عاملان بسته شدهاند.
- بیشتر قربانیان از میان روزنامهنگاران، وکلا و فعالان مدنی بودهاند.
این ارقام شامل دهها پرونده اعلامنشده و مواردی که خانوادهها مجبور به سکوت شدهاند، نمیشود.
شاخصترین نمونههای ترور مخالفان در ایران
۱. پرونده ترور در رستوران میکونوس (برلین)
در سال ۱۹۹۲، حادثه رستوران میکونوس در آلمان به یکی از مشهورترین نمونههای ترور مخالفان در ایران تبدیل شد. دادگاه آلمان بعد از تحقیقات رسمی، برخی مقامات عالیرتبه جمهوری اسلامی را مسئول این عملیات معرفی کرد.
۲. قتلهای زنجیرهای نویسندگان و روشنفکران
در اواخر دهه ۱۹۹۰، ایران شاهد موجی از قتل نویسندگان و روشنفکران منتقد بود که بعدها با عنوان «قتلهای زنجیرهای» شناخته شد. در ادامه، نقش عناصر وزارت اطلاعات در این پروندهها بهطور رسمی تأیید شد.
۳. ترور مخالفان در اروپا و ترکیه
حوادث متعدد قتل مخالفان در ترکیه، فرانسه، هلند و اتریش نیز در چارچوب سیاست ترور مخالفان در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
شواهدی که نشاندهنده الگوی سازمانیافته است
نشانههای روشنی وجود دارد که ثابت میکند ترور مخالفان در ایران یک سیاست تصادفی نیست، بلکه بخشی از ساختار سرکوب است:
- استفاده از روشهای مشابه در اجرا (سم، شلیک مستقیم، صحنهسازی خودکشی).
- ناپدید شدن یا بایگانی سریع پروندههای قضایی.
- تهدید خانواده قربانیان از سوی نهادهای امنیتی.
- اعترافات ضمنی برخی مسئولان سابق.
مسئولیت حقوقی در سطح بینالمللی
ادامه سیاست ترور مخالفان در ایران از دید بسیاری از حقوقدانان بینالمللی، مصداق نقض فاحش حقوق بشر است. سازمانهای بینالمللی بارها خواستار تحقیقات مستقل تحت نظارت سازمان ملل شدهاند، اما این پروندهها همچنان بهدلیل ملاحظات سیاسی مسکوت ماندهاند.
پرونده ترور مخالفان در ایران همچنان یکی از تاریکترین پروندههای حقوق بشر در خاورمیانه است. تا زمانی که تحقیق مستقل و شفاف صورت نگیرد، این زخم باز در حافظه تاریخی جامعه باقی خواهد ماند.
