فهرست مطالب
هر سال، مراسمهای رسمی برگزار میشود، بنرها نصب میشود، و در رسانهها میخوانیم: «شهید بصیرت و جهاد؛ سردار غلامحسین غیبپرور».
اما پشت این شعارها، هزاران خانوادهی شهدا در فراموشی مطلق زندگی میکنند. در حالیکه عکس فرماندهان صفحات اول را اشغال میکند، بازماندگانشان با فقر، بیماری و بیتوجهی دست و پنجه نرم میکنند.
سالگرد شهادت سردار غیب پرور اکنون به نمادی متناقض تبدیل شده است؛ نمادی از پرسشی تلخ: چهکسی از خون شهدا سود برد؟ و چهکسی باقی ماند تا تاوان بدهد؟
جنگ بیپایان – شمار واقعی شهدا
طبق آمار رسمی، در جنگ ایران و عراق بیش از ۲۱۳ هزار کشته و ۵۰۰ هزار مجروح در ایران ثبت شده است، که بخش بزرگی از آنها قربانی سلاحهای شیمیایی بودند.
اما پس از بیش از چهار دهه، دولت هنوز آمار دقیق شهدا را منتشر نکرده و دسترسی به پروندهها را برای پژوهشگران مسدود کرده است.
«برادرم سال ۱۳۶۶ در جبهه شهید شد. فقط یک گواهی فوت دادند و سه میلیون تومان دیه!» — روایت همسر شهیدی از استان ایلام
در حالیکه هر سال سالگرد شهادت سردار غیب پرور با تبلیغات گسترده برگزار میشود، نام بسیاری از سربازان روستاها و مناطق فقیر حتی روی سنگ قبر هم ثبت نشده است.
فقر بازماندگان، ثروت فرماندهان
بیشتر قربانیان جنگ از مناطق محروم و طبقات پایین جامعه بودند. اغلب آنها از طریق پایگاههای بسیج و مساجد به جبهه اعزام شدند.
اکنون، طبق آمارهای غیررسمی، بیش از ۶۵٪ از خانوادههای شهدا زیر خط فقر زندگی میکنند؛ در حالیکه بسیاری از فرماندهان سابق، در اقتصاد سپاه، بانکها و پروژههای بزرگ سرمایهگذاری فعال هستند.
در سوی دیگر، سالگرد شهادت سردار غیب پرور هر سال با روایتهایی از «بصیرت» و «مقاومت» تکرار میشود، بدون اینکه به امتیازاتی که خانوادههای فرماندهان دریافت کردهاند اشارهای شود.
«پسر غیبپرور در یک نهاد امنیتی استخدام شد، ولی پسر من پیک موتوری است.» — از پیام تلگرامی مهناز.ح، عضو گروه خانوادههای شهدا

بصیرتی که نان نمیشود
واژهی «بصیرت» چون تسبیحی در دستان رهبر جمهوری اسلامی و مسئولان، در تمام سخنرانیها تکرار میشود—بهویژه در ایامی چون سالگرد شهادت سردار غیب پرور.اما این بصیرت چه معنایی دارد برای مادری در خوزستان که پول داروی فرزندش را ندارد؟ یا برای دختری که به خاطر سابقه سیاسی پدر شهیدش از ورود به دانشگاه محروم شده است؟
طبق گزارش سازمان “عدالت برای ایران” در سال ۲۰۲۳، کمکهای بنیاد شهید بر اساس گرایش سیاسی خانوادهها، تبعیضآمیز و انتخابی پرداخت میشود.
چهکسی برای چهکسی مرد؟
در سالگرد شهادت سردار غیب پرور، پرسش اساسی این نیست که چهکسی مرد، بلکه این است که چهکسی زنده ماند و ثروتمند شد.
چهکسی بعد از جنگ صاحب ویلا و زمین و شرکت شد؟
آیا ایثار فقط نردبانی سیاسی برای عدهای خاص بود؟
و آیا شهدا فقط ابزاری تبلیغاتی برای حاکمیتی شدند که حتی حاضر نیست به خانوادههایشان احترام واقعی بگذارد؟
شهدا نیازی به مجسمه و همایش ندارند.
آنها نیازمند عدالت فراموششدهای هستند… و اعترافی صادقانه از سوی حاکمانی که هنوز از خونشان بهرهبرداری میکنند.