فهرست مطالب
در اولین گفت‌وگوی خود با یک رسانه آمریکایی پس از حملات هوایی آمریکا به ایران در ماه ژوئن، عباس عراقچی تلاش کرد چهره‌ای مقاوم اما دیپلماتیک از حكومت ايران ارائه دهد؛ اما لحن محتاطانه‌اش، واقعیت شکننده‌ی برنامه هسته‌ای ایران را بیش از هر زمان دیگری نمایان کرد.
عراقچی: مذاکره زودهنگام نیست؛ عزت ملی در گرو غنی‌سازی
عراقچی در مصاحبه با شبکه CBS گفت:
«فکر نمی‌کنم مذاکرات به این زودی‌ها از سر گرفته شود… اول باید مطمئن شویم که آمریکا حین مذاکره دوباره به ما حمله نظامی نمی‌کند.»
در عین حال، افزود:
«درهای دیپلماسی هیچ‌گاه به‌طور کامل بسته نمی‌شوند.»
لحن دوگانه‌ای که بارها در سیاست خارجی ايران تکرار شده؛ دیپلماسی مشروط، اما بدون تعهد واقعی.
برنامه هسته‌ای ایران؛ غرور ملی یا میراثی نیمه‌ویران؟
عراقچی غنی‌سازی را “مسئله‌ای از جنس عزت ملی” توصیف کرد، اما ناظران بین‌المللی تصویر دیگری ارائه دادند. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام کرد که تأسیسات “فردو”، “نطنز” و “اصفهان” دچار “تخریب گسترده” شده‌اند، گرچه ایران همچنان توانایی بازیابی آن را طی چند ماه دارد.
با این حال، پس از حملات آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران، آنچه از برنامه هسته‌ای ایران باقی مانده، بیشتر جنبه نمادین دارد تا عملیاتی.
تهدید متقابل یا اعتراف به ضعف؟
دونالد ترامپ هشدار داد که ادامه غنی‌سازی ممکن است به حملات جدید علیه ایران منجر شود. در پاسخ، عراقچی گفت:
«در جنگ ۱۲ روزه نشان دادیم که توان دفاع از خود را داریم. اگر دوباره مورد حمله قرار بگیریم، واکنش نشان خواهیم داد.»
اما آنچه در واقع دیده شد، آسیب‌پذیری تأسیسات حیاتی و عدم توان بازدارندگی مؤثر در برابر فناوری نظامی آمریکا بود.
آیا مذاکراتی در راه است؟
کاخ سفید تأکید کرده که هیچ برنامه‌ای برای مذاکرات جدید وجود ندارد. عراقچی نیز گفت که هنوز “زمان‌بندی مشخصی وجود ندارد” و ایران در حال ارزیابی وضعیت امنیتی است. معنای غیررسمی این اظهارات: ایران هنوز آماده بازگشت به میز مذاکره نیست.
برنامه هسته‌ای ایران پس از بمباران؛ هیاهو برای هیچ؟
برنامه هسته‌ای ایران، که روزی ابزار چانه‌زنی سیاسی بود، امروز بیشتر به ابزاری برای بازسازی غرور آسیب‌دیده تبدیل شده است. حملات آمریکا به ایران نه‌تنها تأسیسات را هدف گرفت، بلکه افسانه مقاومت تکنولوژیک را نیز زیر سوال برد. با نبود جدول زمانی برای مذاکره، و تردید در توان بازسازی، دیپلماسی ایران بیش از هر زمان، از موضع ضعف سخن می‌گوید.
