فهرست مطالب
ایران با انزوای فزاینده‌ای از سوی غرب مواجه است که نتیجه تحریم‌های بین‌المللی اعمال‌شده علیه این کشور است. این وضعیت تهران را به سمت تقویت روابط خود با قدرت‌های بزرگی مانند روسیه و چین سوق داده است. با وجود تلاش ایران برای حفظ گفتمانی دوگانه در قبال مسائل بین‌المللی، سیاست‌های عملی این کشور نشان‌دهنده هم‌سویی آشکار با مسکو و پکن است.
در حالی که دولت ایران حمله روسیه به اوکراین را محکوم کرده و از شجاعت رئیس‌جمهور اوکراین (زلنسکی) تمجید کرد، روز بعد نشست‌هایی با مقامات روسیه برگزار نمود و از گسترش همکاری‌های نظامی خود با مسکو خبر داد.
گسترش نفوذ نظامی
در ۱۴ فوریه ۲۰۲۵، گزارش‌های اطلاعاتی غربی فاش کردند که ایران با کمک چین برنامه موشکی خود را از سر گرفته است و قطعات پیشرفته‌ای برای تقویت توان موشکی بالستیک خود دریافت کرده است.
این اقدام در چارچوب همکاری نظامی گسترده‌تری صورت گرفته است. در مارس ۲۰۲۴، ایران به همراه روسیه و چین مانورهای نظامی “کمربند امنیت دریایی” را در خلیج عمان برگزار کرد که نشان‌دهنده سطح جدیدی از همکاری‌های دفاعی میان این سه کشور بود.
همکاری اقتصادی ایران و چین
هم‌زمان با همکاری‌های نظامی، روابط اقتصادی ایران و چین نیز رشد قابل توجهی داشته است. در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، ایران با چین توافق‌های بزرگی را امضا کرد که نفوذ پکن را در اقتصاد ایران افزایش داد.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که چین ۹۰ درصد از بازار خودروی ایران را تحت کنترل دارد، مسئله‌ای که نگرانی‌هایی در مورد وابستگی بیش از حد ایران به چین ایجاد کرده است. با وجود تحریم‌های آمریکا علیه ۶ شرکت چینی به دلیل ارتباط با ایران، صادرات نفت ایران به چین همچنان در حجم گسترده‌ای ادامه دارد.
واکنش‌های غرب و اسرائیل
تقویت روابط ایران با چین و روسیه بدون پیامد نمانده است. اتحادیه اروپا در حال بررسی اعمال تحریم‌های شدیدتری علیه تهران به دلیل حمایت نظامی آن از مسکو است.
از سوی دیگر، اسرائیل این اتحاد را تهدیدی برای امنیت خود می‌داند و احتمال هدف قرار دادن مقامات عالی‌رتبه ایران را مطرح کرده است.
ایران و شکل‌دهی سیاست‌های جدید
با افزایش انزوای غربی، به نظر می‌رسد که ایران کاملاً به محور شرقی متمایل شده است، با وجود خطرات و چالش‌های احتمالی.
در حالی که تهران روابط خود را با روسیه و چین تقویت می‌کند، با خطر اعمال تحریم‌های بیشتر از سوی غرب و تشدید انزوای بین‌المللی مواجه است، گویی که به منافع مردم خود اهمیت چندانی نمی‌دهد.
