فهرست مطالب
در تاریخ ۲۶ اوت ۲۰۲۵، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده با اعلام این‌که وزارت دادگستری به‌دنبال اجرای اعدام در واشنگتن برای تمام پرونده‌های قتل خواهد بود، موجی از بحث و جدل را برانگیخت. این سخنرانی که در یک نشست عادی کابینه مطرح شد، پرونده‌ای را باز کرد که بیش از چهار دهه بسته مانده بود. اما آیا ترامپ واقعاً اختیار قانونی برای چنین اقدامی دارد؟ و پیامدهای سیاسی و اجتماعی آن چه خواهد بود؟
پیشینه فراموش‌شده: چرا اعدام لغو شد؟
اعدام در واشنگتن در سال ۱۹۸۱ لغو شد؛ دلیل اصلی آن انتقادها از تبعیض نژادی و طبقاتی در اجرای حکم بود. آخرین اجرای این مجازات به سال ۱۹۵۷ برمی‌گردد. در همه‌پرسی سال ۱۹۹۲ نیز ساکنان واشنگتن با اکثریت آرا مخالفت خود را با بازگشت مجازات اعدام نشان دادند و بر این باور بودند که پیشگیری از جرم تنها با اصلاحات اجتماعی امکان‌پذیر است، نه با مجازات مرگ.
تقابل قدرت: فدرال در برابر محلی
بررسی‌های حقوقی نشان می‌دهد که وزارت دادگستری فدرال می‌تواند تنها در برخی موارد خاص، مانند قتل یک مقام دولتی یا ارتکاب جنایت‌های بزرگ، درخواست حکم اعدام کند. اما تبدیل همه پرونده‌های قتل به پرونده‌های فدرال تقریباً غیرممکن است. بسیاری از حقوقدانان اعلام ترامپ را یک «چالش مستقیم علیه حاکمیت محلی» دانسته‌اند. به بیان دیگر، بازگرداندن اعدام در واشنگتن بیشتر شبیه به تحمیل اراده کاخ سفید بر شهروندانی است که سال‌هاست این مجازات را رد کرده‌اند.
امنیت یا سیاست؟
ترامپ در دفاع از تصمیم خود به نرخ بالای جرم و جنایت در پایتخت اشاره کرد و گفت دوره ۱۲ روز بدون قتل نشان می‌دهد سیاست‌هایش مؤثر بوده است. اما آمارهای تاریخی خلاف این ادعا را نشان می‌دهند: دوره‌های طولانی‌تری از کاهش جرم پیش‌تر هم بدون مداخله فدرال رخ داده است. همین تضاد باعث شده بسیاری تحلیلگران تصمیم اخیر را نه راهکاری امنیتی، بلکه اقدامی انتخاباتی برای تقویت تصویر رئیس‌جمهور به‌عنوان «سختگیر در برابر جرم» بدانند.
ابعاد اجتماعی: شکاف عمیق‌تر
مصاحبه با کارشناسان اجتماعی حاکی از آن است که طرح دوباره اعدام در واشنگتن جامعه را بیش از پیش دچار دو دستگی می‌کند. حامیان ترامپ معتقدند این مجازات بازدارنده‌ای قدرتمند است، در حالی‌که مخالفان نگرانند اجرای آن منجر به تبعیض بیشتر علیه اقلیت‌ها و طبقات محروم شود. تجربه ایالت‌های دیگر نیز نشان می‌دهد وجود حکم اعدام لزوماً باعث کاهش جرایم نشده است.
آینده چه خواهد شد؟
پرسش اصلی این است: آیا ترامپ واقعاً می‌تواند مجازاتی را که دهه‌هاست لغو شده، بازگرداند؟ از نظر حقوقی بعید است چنین طرحی بدون اعتراض‌های شدید و دعوی‌های قضایی در دادگاه عالی پیش برود. با این حال، حتی اگر عملی نشود، ترامپ موفق شده است دوباره موضوع اعدام در واشنگتن را به صدر اخبار سیاسی آمریکا بازگرداند.
