فهرست مطالب
در اقدامی که موجی از حیرت و خشم در جامعه ایران ایجاد کرده، حکومت اعلام کرد آزادسازی جاسوس‌های فرانسوی در ایران به دلیل «رأفت اسلامی» انجام شده است. اما در حالی‌که اتباع خارجی متهم به جاسوسی از «رأفت» برخوردار می‌شوند، هزاران شهروند ایرانی به‌خاطر یک پست، یک شعار یا حضور در تجمع، سال‌ها پشت میله‌ها می‌مانند. این تناقض فقط اخلاقی نیست؛ سیاسی است.
رأفت برای خارجی‌ها، زندان برای ایرانی‌ها
یک بار دیگر حکومت نشان داد که چگونه می‌تواند چهره رحیم برای غرب نمایش دهد، اما همان‌وقت با قساوت با مردم خود رفتار کند. همزمان با آزادسازی جاسوس‌های فرانسوی در ایران، آمارها نشان می‌دهد تعداد زندانیان سیاسی و امنیتی ایرانی طی سال‌های اخیر به‌شدت افزایش یافته است.
طبق داده‌های بین‌المللی، تنها در سال ۲۰۱۴ بیش از ۵۶,۶۵۰ نفر در ایران در بازداشت پیش از محاکمه بودند — یعنی ۲۵.۱٪ کل زندانیان. این رقم طی دهه اخیر با تشدید سرکوب سیاسی بیشتر نیز شده است. طبق نظرسنجی یک پایگاه داده مستقل، ۴۷٪ از ایرانیان گفته‌اند خود یا اعضای خانواده‌شان حداقل یک بار به دلیل سیاسی بازداشت شده‌اند.
پس سؤال روشن است: این «رأفت» دقیقاً برای چه کسانی است؟ برای صاحبان گذرنامه اروپایی؟
زمان‌بندی مشکوک
تصمیم آزادسازی جاسوس‌های فرانسوی در ایران درست در دورانی اعلام شد که حکومت به‌شدت به خروج از انزوای اقتصادی و دیپلماتیک نیاز دارد. گزارش‌های غربی از مذاکره‌های پشت‌پرده خبر می‌دهند؛ یعنی این اقدام بیش از آن‌که انسانی باشد، شبیه معامله سیاسی و چانه‌زنی پشت‌پرده است.
ایرانیان می‌مانند، خارجی‌ها برمی‌گردند
در حالی‌که متهمان خارجی آزاد می‌شوند و به کشورشان بازمی‌گردند، دستگاه امنیتی و قضایی ایران بدون توقف به بازداشت و اعدام ادامه می‌دهد. طبق گزارش‌های بین‌المللی، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۹۰۱ اعدام در ایران انجام شد — بالاترین رقم سال‌های اخیر، شامل زنان و فعالان مدنی.
این یعنی شهروند ایرانی که حق ابتدایی‌اش را مطالبه کرده، ممکن است سال‌ها زندانی شود یا حتی جانش را از دست بدهد؛ اما جاسوس خارجی با لبخند دیپلماتیک بدرقه می‌شود.
قدرت فقط برای مردم بی‌قدرت
اقدام به آزادسازی جاسوس‌های فرانسوی در ایران برای بسیاری از ایرانیان نشانه‌ای روشن است: حکومت تنها در برابر مردم خودش قدرت دارد. هرچه ضعیف‌تر باشی، قانون سخت‌تر است؛ هرچه تابعیت غربی داشته باشی، قانون «مهربان‌تر».
حکومت تصور می‌کند که این اقدام برایش اعتبار خارجی می‌آورد، اما واقعیت این است که فاصله میان حاکمیت و مردم بیشتر شد.
برای بسیاری از ایرانیان، آزادسازی جاسوس‌های فرانسوی در ایران نشانه ضعف در برابر قدرت‌های خارجی و بی‌رحمی در برابر مردم خود است.
