فهرست مطالب
آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی برای سومین هفته متوالی ادامه دارد و بزرگترین موج آتش‌سوزی‌های جنگلی در شمال ایران در سال‌های اخیر را رقم زده است. در حالی که درختان باستانی می‌سوزند و حیات وحش خفه می‌شود، مقامات به جای ارائه یک برنامه مدیریت بحران واقعی، سرگرم صدور بیانیه هستند.
بخوانيد:
طلاق به دلیل خشونت خانگی در ایران: آمار فاجعه‌بار
این حادثه دیگر فقط یک آتش‌سوزی فصلی نیست، بلکه یک رسوایی زیست‌محیطی و اداری است که شکست رژیم در حفاظت از یکی از مهمترین گنجینه‌های طبیعی ایران را آشکار می‌کند.
عدم مدیریت بحران و عدم مقابله با آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی
با وجود تبدیل شدن آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی به یک بحران ملی، هیچ برنامه منسجم دولتی ارائه نشده است.
تیم‌های میدانی با منابع اولیه فعالیت می‌کنند، بالگردها کمیاب هستند و عملیات اطفاء حریق هوایی نامنظم است. این خلاء اداری باعث شده است که آتش‌سوزی‌ها روزانه گسترش یابند بدون اینکه هیچ پیشرفت ملموسی حاصل شود.
دلایل آتش‌سوزی… و سهل‌انگاری مقامات می‌تواند بخشی از مشکل باشد
شهادت‌های محلی نشان می‌دهد که بخشی از آتش‌سوزی در جنگل‌های هیرکانی ناشی از فعالیت‌های انسانی مانند شکار غیرقانونی یا پاکسازی زمین است.
اما مهمترین سوال این است: مقامات قبل از وقوع آتش‌سوزی کجا بودند؟ چرا هیچ سیستم نظارتی، هیچ مانع حفاظتی و هیچ برنامه پیشگیری وجود ندارد، حتی با اینکه این منطقه به عنوان “بسیار حساس” طبقه‌بندی شده است؟
خسارات عظیم زیست‌محیطی ناشی از آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی
پیامدهای آتش‌سوزی فاجعه‌بار و جبران‌ناپذیر است:
- نابودی هزاران درخت کهنسال.
- از بین رفتن حیوانات نادر متعدد.
- تخریب پوشش گیاهی که بازیابی آن دهه‌ها طول خواهد کشید.
- تغییرات در آب و هوای محلی و افزایش فرسایش خاک.
همه این خسارات بازتاب مستقیمی از بدتر شدن آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی و عدم آمادگی سیستم برای مقابله با آتش‌سوزی‌هایی با این وسعت است.
هلال احمر وارد میدان می‌شود… اما خیلی دیر
با وجود اعلام هلال احمر مبنی بر اینکه «تا خاموش شدن کامل آتش در محل حضور خواهد داشت»، ورود آن خیلی دیر انجام شد.
خود سازمان‌های محلی می‌گویند تلاش‌هایشان محدود است زیرا مساحت جنگل‌های هیرکانی آتش‌سوزی بزرگتر از توانایی‌های تیم‌های فعلی است و لازم بود زودتر با هواپیماهای مدرن و تجهیزات مناسب مداخله شود.
ساکنان از دولت انتقاد می‌کنند:
- چرا بودجه کافی برای حفاظت از جنگل‌ها وجود ندارد؟
- چرا وزارت کشور و محیط زیست به طور پیشگیرانه مداخله نمی‌کنند؟
- چرا سناریوی جنگل‌های هیرکانی آتش‌سوزی هر سال بدون هیچ راه‌حل اساسی تکرار می‌شود؟
مردم معتقدند که سهل‌انگاری عمدی و فساد اداری بخشی از مشکل است، نه فقط یک «حادثه طبیعی».
در نهایت، جنگل‌های هیرکانی آتش‌سوزی دیگر فقط یک آتش‌سوزی زیست‌محیطی نیست، بلکه به آزمونی آشکار برای شفافیت دولت و توانایی آن در حفاظت از منابع طبیعی تبدیل شده است. با ادامه گسترش آتش‌سوزی‌ها، نگرانی‌ها در مورد از بین رفتن بخش بزرگی از جنگل‌های هیرکانی برای همیشه افزایش می‌یابد.
