اخیرا ، نام شروین حاجیپور پس از دریافت مجوز رسمی برای اولین آلبومش، دوباره در اخبار مطرح شده است، اقدامی که بسیاری آن را تلاشی از سوی رژیم برای اصلاح چهره خود پس از سالها سرکوب و خاموشی میدانند. از قضا، هنرمندی که رژیم سعی در خاموش کردن صدایش داشت، اکنون برای از سرگیری کار هنری خود از داخل ایران بازگشته و اعلام کرده است: «من نمیخواهم ایران را ترک کنم… میخواهم اینجا کار کنم.»
همین گفته به تنهایی کافی است تا بحث در مورد جایگاه هنر در کشوری که اصرار بر سرکوب افراد خلاق دارد، دوباره داغ شود.
بین ممنوعیتها و بازگشتها… رژیم چگونه هنرمندان را بازیافت میکند؟
از لحظهای که آهنگ «برای» او به سرودی برای قیام «زنان، زندگی، آزادی» تبدیل شد، شروین حاجیپور بهای سنگینی پرداخت. دستگیری، محاکمه، ممنوعیت کار و ممنوعیت سفر، همه ابزارهایی بودند که رژیم برای وادار کردن او به سکوت استفاده کرد. اما وقتی رژیم متوجه شد که سرکوب هنرمند دیگر مؤثر نیست، به تاکتیک همیشگی خود متوسل شد: اعطای مجوز و سپس ادعا کرد که «اوضاع به حالت عادی برگشته است».
انتشار رسمی آلبوم امروز به معنای آزادی هنری نیست؛ بلکه به این معنی است که مقامات میخواهند از نام شروین حاجیپور برای ترویج روایتی از «مقابله» پس از دو سال سرکوب خونین استفاده کنند.
هنری که رژیم را میترساند
دلیل واقعی بحث دوباره درباره شروین حاجیپور فقط آلبوم نیست، بلکه تأثیر فراسیاسی آن است.
رژیم میداند هنری که واقعاً با مردم طنینانداز شود، خطرناکتر از هزاران سخنرانی رسمی است. یک آهنگ واحد، که توسط یک مرد جوان در خانهاش نوشته شده است، سانسور را در هم شکست و به یک نماد جهانی تبدیل شد – چیزی که رژیم نمیتواند تحمل کند.
بازگشت حاجیپور امروز به این معنی است که رژیم – با وجود لجاجتش – همچنان از قدرت هنر بیتاب است و به جای مقابله با جوامعی که از سال ۲۰۲۲ اساساً تغییر کردهاند، سعی در کنترل آنها دارد.
آیا شروین حاجیپور به میان مردم باز خواهد گشت… یا زیر نظر رژیم باز خواهد گشت؟
با وجود اظهاراتش مبنی بر اینکه میخواهد از داخل ایران کار کند، مهمترین سوال همچنان باقی است:
آیا سانسورچیها به او اجازه میدهند موسیقی اصیل منتشر کند؟
آیا آنها اجازه میدهند آلبوم او امتداد روح برای باشد؟
یا سعی میکنند او را به یک هنرمند رسمی تحت کنترل رژیم “رام” کنند؟
براى اطلاعات بيشتر :
۲۵۰ پروژه متوقف شده… صنایع تولیدی همدان چه را آشکار میکنند؟
تجربیات گذشته با دیگر هنرمندان این حقیقت را نشان میدهد: رژیم فقط زمانی به شما اجازه میدهد که آواز بخوانید که صدایتان قدرتش را تهدید نکند.
بازگشت شروین حاجیپور به صحنه هنری فقط یک رویداد فرهنگی نیست، بلکه یک شاخص سیاسی مهم نیز هست.
این تلاشی است برای ادغام مجدد هنرمندی که به نمادی از آزادی تبدیل شده است در یک چارچوب قابل کنترل.
اما واقعیت این است که مخاطب تغییر کرده است و هنری که از خیابانها سرچشمه گرفته است به راحتی محدود نخواهد شد.
مهم نیست نهادهای رسمی چقدر تلاش کنند تا او را مهار کنند، نام شروین حاجیپور گواهی بر این واقعیت خواهد بود که صدای جوانان قویتر از سانسور است و مهم نیست رژیم چند مجوز صادر کند، هرگز خاطره آهنگی را که جرقه انقلاب را زدود، پاک نخواهد کرد.