فهرست مطالب
نتایج فعالیت یک شبکه چینی نشان‌دهنده ضعف‌هایی در نظارت آمریکا است، زیرا این شبکه توانسته از سال ۲۰۰۷ قطعات الکترونیکی با کاربرد دوگانه را به شرکت‌های وابسته به سپاه پاسداران ایران منتقل کند. این کار از طریق شرکت‌های صوری مستقر در چین انجام شده است.
وزارت امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه، ۱۹ مارس، از انهدام این شبکه که شامل چهار نفر می‌شود، خبر داد، بدون اشاره به ارتباط آن‌ها با نهادهای امنیتی چین. اما این پرونده پرسش‌های اساسی را مطرح می‌کند: چگونه این شبکه چینی بیش از ۱۷ سال از دید سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا پنهان مانده است؟ و این رسوایی چه تأثیری بر سیاست تحریم‌های شدید علیه تهران خواهد داشت؟
دام جدید: شرکت‌های صوری چگونه بیش از یک دهه به ایران کمک کردند؟
طبق بیانیه رسمی وزارت امور خارجه آمریکا، این شبکه چینی با استفاده از شرکت‌های جعلی، قطعات الکترونیکی ممنوعه را خریداری و به ایران منتقل کرده است. این قطعات در برنامه‌های تسلیحاتی سپاه پاسداران مورد استفاده قرار گرفته‌اند. چهار متهم این پرونده عبارتند از:
لیو باوکسیا (با نام مستعار امیلی لیو)
لی یونگشین (ایما لی)
یونگ یووا (استیون یونگ)
زونگ یانلای (سیدنی چونگ)
این افراد متهم به نقض قوانین صادراتی آمریکا هستند، زیرا این قطعات تحت محدودیت‌های شدید صادراتی قرار دارند و قابلیت استفاده در تولید سلاح را دارند.
فشار حداکثری: گامی جدید یا تکرار سیاست‌های گذشته؟
افشای این شبکه چینی تنها چند روز پس از امضای دستور اجرایی دونالد ترامپ برای احیای سیاست فشار حداکثری علیه ایران انجام شد. هدف این سیاست، کاهش صادرات نفت ایران به صفر و تضعیف توان مالی تهران برای تأمین فعالیت‌های منطقه‌ای است. علاوه بر این، واشنگتن بارها نسبت به حمایت ایران از حوثی‌های یمن هشدار داده و تهدید کرده که ادامه این حمایت پیامدهای سنگینی خواهد داشت.
در این شرایط، افشای این پرونده چالشی جدید برای آمریکا محسوب می‌شود، زیرا بار دیگر تأکید می‌کند که ایران همچنان مسیرهایی برای دور زدن تحریم‌ها پیدا می‌کند. شبکه‌های ناشناخته‌ای مانند شبکه چینی ممکن است تنها یکی از روش‌های مختلفی باشند که برای این هدف به کار گرفته شده‌اند.
اتفاقی یا پیامی سیاسی؟
در حالی که تنش‌ها بین آمریکا و چین در حال افزایش است، زمان‌بندی اعلام انهدام این شبکه چینی سؤالاتی را در مورد انگیزه‌های واقعی واشنگتن ایجاد کرده است. آیا این اقدام تنها یک موفقیت اطلاعاتی است، یا بخشی از یک رویارویی گسترده‌تر میان دو قدرت جهانی؟ آیا این پرونده نشانه‌ای از ضعف اطلاعاتی آمریکا در ردیابی چنین فعالیت‌هایی طی ۱۷ سال گذشته است، یا پیامی سیاسی به تهران و پکن محسوب می‌شود؟
در حالی که دولت آمریکا تلاش می‌کند حلقه تحریم‌ها علیه تهران را تنگ‌تر کند، همچنان تردیدهایی درباره میزان اثربخشی و صحت این استراتژی وجود دارد. تجربه نشان داده که ایران به طور مداوم راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها پیدا می‌کند. وجود یک شبکه چینی از این دست نشان می‌دهد که ممکن است کانال‌های دیگری نیز برای حمایت از سپاه پاسداران وجود داشته باشد که هنوز شناسایی نشده‌اند. اما سؤال اصلی همچنان باقی است: آیا این افشاگری ضعف نظارت آمریکا را نشان می‌دهد، یا اینکه فقط یک برگ دیگر در بازی تحریم‌ها و فشارهای سیاسی است؟
