فهرست مطالب
در یکی از بزرگ‌ترین کشفیات اخیر، نیروهای انتظامی در تهران موفق به ضبط محموله عظیمی از تنباکوی قاچاق شدند که ارزش آن بیش از ۲۰۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است.
این خبر اگرچه به ظاهر نشان از نظارت دارد، اما در واقع سوالات مهم‌تری را پیش می‌کشد: چه کسانی پشت پرده قاچاق تنباکو در تهران هستند؟ و چرا این بازار همچنان در سایه، بدون نظارت واقعی، رشد می‌کند؟
۲۰۰۰ میلیارد ریال تنباکوی قاچاق؛ بدون افشای نام‌ها
نیروهای امنیتی اعلام کردند که این محموله بزرگ در انباری در شمال تهران کشف شده است، اما از اعلام هویت متهمان یا شبکه‌های مرتبط با آن‌ها خودداری کردند.
تنها گفته شد که “دو نفر بازداشت شده‌اند”، اما هیچ اشاره‌ای به شرکای احتمالی، مسیر انتقال، یا خریداران نشده است.
این سکوت آشنا، بار دیگر فرضیه استفاده ابزاری از پرونده قاچاق تنباکو در تهران را تقویت می‌کند؛ ابزاری برای تسویه‌حساب‌های داخلی، بی‌آنکه به ریشه‌ها نزدیک شویم.
تجارت تنباکوی قاچاق؛ سودآور، امن و بی‌حساب‌وکتاب
در شرایط تحریم، کاهش ارزش ریال، و ضعف اقتصادی گسترده، بازار تنباکوی قاچاق به یکی از منابع درآمدی کلان برای شبکه‌هایی تبدیل شده که اغلب با نهادهای قدرت ارتباط دارند.
در حالی که فروشندگان خیابانی و خرده‌فروشان مورد تعقیب قرار می‌گیرند، محموله‌های بزرگ با امنیت کامل وارد می‌شوند یا از بنادر کشور خارج می‌شوند؛ بی‌آنکه کسی مزاحمشان شود.
گفته می‌شود که قاچاق تنباکو در تهران بدون چراغ سبز برخی مقامات، اساساً امکان‌پذیر نیست.
سود این تجارت کجا می رود؟
اقتصاددانان معتقدند که گردش مالی قاچاق تنباکو در ایران به هزاران میلیارد ریال در سال می‌رسد. این مبلغ نه تنها وارد بودجه کشور نمی‌شود، بلکه در خدمت پول‌شویی و تثبیت قدرت‌های پشت پرده قرار می‌گیرد.
از سوی دیگر، مردم ناچارند تنباکوی قانونی را با مالیات‌های سنگین بخرند، آن هم به بهانه “حفظ سلامت عمومی”؛ در حالی که همین دولت، چشمان خود را بر گسترش بی‌وقفه بازار غیررسمی بسته است.
آیا اراده‌ای برای برخورد واقعی وجود دارد؟
سال‌هاست که ده‌ها پرونده قاچاق رسانه‌ای می‌شوند، اما در نهایت فقط چند نفر قربانی می‌شوند تا پرونده بسته شود.
در موضوع قاچاق تنباکو در تهران نیز الگو تکرار شده: متهمان بی‌نام، بی‌دسترس، و بدون پشتوانه رسانه‌ای.
مسئله نبود قانون نیست، بلکه نبود اراده برای اجرای آن به شکل برابر برای همه است.
بازاری موازی، دولت در سایه
اتفاق اخیر در تهران، صرفا یک رویداد نیست؛ نشانه‌ای‌ست از نظامی که دو چهره دارد: یک ظاهر قانون مدار، و یک واقعیت غیررسمی و فاسد.
تا زمانی که موضوعاتی چون قاچاق تنباکو در تهران با این میزان ابهام و بی‌پاسخ‌گویی همراه است، بازار سیاه بزرگ‌تر می‌شود، و مردم هزینه ناکارآمدی حکومت را می‌پردازند.
