بیماری نارسایی کلیه در ایران به یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در سال‌های اخیر تبدیل شده است. آمارهای رسمی نشان می‌دهد بیش از ۶۰ هزار نفر در حال حاضر به‌طور منظم تحت درمان دیالیز قرار دارند، اما گزارش‌های منابع پزشکی مستقل حاکی از آن است که آمار واقعی به‌مراتب بالاتر است، به‌ویژه در استان‌هایی مانند خوزستان، سیستان و بلوچستان، و کردستان که از کمترین امکانات بهداشتی برخوردارند.
بیماری نارسایی کلیه در ایران در حال گسترش نگران‌کننده‌ای است و از سالیانه ۵% افزایش یافته است. دیابت و فشار خون از علل اصلی این بیماری هستند و اگر زود تشخیص داده نشوند و درمان نشوند، باعث آسیب به کلیه‌ها می‌شوند. همچنین مصرف بی‌رویه مسکن‌ها و داروهای گیاهی نیز در بروز این بیماری نقش دارد.
آلودگی آب و تغذیه نامناسب؛ عوامل پنهان اوج‌گیری بحران
رشد بی‌رویه بیماری نارسایی کلیه در ایران رابطه‌ی مستقیمی با وضعیت وخیم محیط زیست، به‌ویژه آلودگی منابع آبی و سوءتغذیه در میان اقشار محروم دارد. در مناطقی مانند اهواز، آب آشامیدنی با مواد شیمیایی و پساب‌های صنعتی آمیخته شده است. این وضعیت منجر به تخریب تدریجی کلیه‌ها، به‌خصوص در میان کودکان و سالمندان می‌شود.
کمبود دارو و فساد گسترده در بازار دارویی
یکی از بحرانی‌ترین ابعاد بیماری نارسایی کلیه در ایران، کمبود مکرر داروهای حیاتی مانند سیکلوسپورین و مایکوفنولات است. این داروها که پس از پیوند کلیه ضروری هستند، در بسیاری از داروخانه‌های رسمی نایاب‌اند اما در بازار آزاد به قیمت‌هایی سرسام‌آور فروخته می‌شوند. این وضعیت نشانه‌ای روشن از فساد ساختاری در سیستم دارویی کشور است.
تبعیض در نظام سلامت؛ فقرا در صف مرگ
بیماران مبتلا به نارسایی کلیه در ایران باید بین زندگی و ورشکستگی یکی را انتخاب کنند. در حالی که مقامات نظام در بیمارستان‌های خصوصی درجه‌یک درمان می‌شوند، شهروندان عادی باید در صف‌های طولانی دیالیز بمانند یا از درمان صرف‌نظر کنند. بسیاری از خانواده‌ها برای تأمین هزینه‌های درمان، خانه و دارایی‌های خود را می‌فروشند.
نبود برنامه‌ریزی؛ دولت در برابر بحران سکوت کرده است
با وجود هشدارهای مکرر پزشکان و سازمان بهداشت جهانی درباره تشدید بیماری نارسایی کلیه در ایران، هیچ نشانه‌ای از برنامه‌ریزی کارآمد یا سیاست‌گذاری علمی دیده نمی‌شود. نبود آموزش عمومی، عدم توسعه مراکز درمانی، و نبود نظارت کافی بر بازار دارو همه به این بحران دامن زده‌اند.
آیا امیدی برای بیماران باقی مانده است؟
بیماری نارسایی کلیه در ایران تنها یک معضل پزشکی نیست، بلکه نمادی از شکاف عمیق طبقاتی، ناکارآمدی سیستم سلامت و بی‌تفاوتی حکومت نسبت به جان انسان‌هاست. در حالی که میلیاردها تومان صرف سرکوب داخلی و تبلیغات سیاسی می‌شود، هزاران ایرانی در سکوت و فقر با مرگ دست و پنجه نرم می‌کنند، بدون دارو، بدون امید، و بدون آینده.