در سالگرد درگذشت خمینی و در سی‌وششمین سال پس از مرگش، بار دیگر شاهد بسیج گسترده نیروهای حکومتی و دولتی در اطراف حرم او در جنوب تهران هستیم. در حالی که این مراسم در رسانه‌های رسمی به عنوان آیینی مردمی به تصویر کشیده میشود، واقعیت چیز دیگری‌ست: ترندی امنیتی که نظام برای بازتولید مشروعیت خود به آن وابسته است. امروز دیگر سالگرد درگذشت خمینی نه یک مناسبت دینی یا مردمی، بلکه ابزاری برای نمایش قدرت حکومتی‌ست.
ترند بسیج: آمارهایی که از نمایش حکومتی پرده برمی‌دارند
در این سالگرد درگذشت خمینی، ارقام زیر در رسانه‌های رسمی منتشر شده‌اند:
- ۳ هزار زائر فقط از یک شهرستان به حرم منتقل شدند.
- استقرار ۳۲۰۰ نیروی امداد و درمانی در اطراف حرم.
- تجهیز ۳ بیمارستان صحرایی، ۱۱۰ آمبولانس و ۷۷ اتوبوس آمبولانس.
- برگزاری مراسم در ۱۵ امامزاده و بقعه متبرکه در یک استان.
- هدایت عامدانه هشتگ سالگرد درگذشت خمینی به صدر ترندها، با استفاده از ابزارهای فنی و مهندسی اجتماعی.
مقایسه اجتماعی و اقتصادی: از دوره شاه تا جمهوری اسلامی
برای درک عمق شکاف، کافی‌ست نگاهی بیندازیم به وضعیت مردم پیش و پس از ۱۳۵۷:
- در دوره پهلوی، ایران رشد اقتصادی سریع، آموزش عمومی گسترده و ارتباط مؤثر با جهان داشت.
- پس از انقلاب، ریال بیش از ۹۰٪ از ارزش خود را از دست داد و به یکی از بی‌ارزش‌ترین ارزهای منطقه تبدیل شد.
- بیش از ۴۰٪ جمعیت ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند و نرخ بیکاری در حال افزایش است.
- ۶۰٪ جوانان ایرانی تمایل به ترک کشور دارند.
- درمان و دارو به کالایی لوکس تبدیل شده و تورم به سطحی بی‌سابقه رسیده است.
سالگرد درگذشت خمینی در چنین بستری نه یادآور امید بلکه نماد افول یک آرمان است که مردم دیگر به آن باور ندارند.
چرا حکومت به ترندسازی در سالگرد وابسته است؟
- بازنمایی سالگرد درگذشت خمینی به عنوان سمبل وحدت، در عمل پوششی برای کنترل شدید امنیتی است.
- حکومت با مهندسی هشتگ‌ها و تولید محتوای سفارشی، تلاش میکند این مناسبت را به ترند اول شبکه‌های اجتماعی بدل کند.
- مراسم نه برای بررسی کارنامه‌ی خمینی، بلکه برای تثبیت جایگاه ولایت فقیه تکرار میشود.
ترند به قیمت نان مردم
در حالی که میلیاردها تومان صرف برگزاری مراسم سالگرد درگذشت خمینی میشود، مردم با واقعیت‌های زیر دست‌وپنجه نرم می‌کنند:
- کمبود شدید دارو و تجهیزات درمانی.
- افزایش ۷۰ درصدی هزینه درمان در طول یک سال.
- بحران مسکن و اجاره‌های نجومی.
- قطعی گسترده آب و برق در استان‌های مختلف.
این در حالی‌ست که کارمندان دولتی و دانش‌آموزان به اجبار در مراسم شرکت داده می‌شوند. نتیجه؟ یک ترند جعلی که هیچ سنخیتی با زندگی مردم ندارد.
حکومتی که با مرده‌هایش حکومت میکند
سالگرد درگذشت خمینی دیگر یک مناسبت نیست؛ آیینی حکومتی‌ست که با هزینه‌های کلان، رسانه‌سازی و نیروی قهری به ملت تحمیل میشود. مراسمی که قرار بود یادآور انقلاب باشد، اکنون به نمادی از شکست آن انقلاب بدل شده. در حالی که مردم در پی نجات اقتصادی‌اند، حکومت به دنبال ساختن ترندهای امنیتی برای بقاست.