در هشتم ماه مه، اروپا هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم را گرامی داشت؛ رویدادی که پیش‌تر نماد پیروزی بر شر مطلق بود، اما امسال به فرصتی برای تأمل در چالش‌های کنونی تبدیل شد که صلح و ثبات قاره را تهدید می‌کنند.
از نماد پیروزی تا واقعیت نگران‌کننده
در سال ۱۹۴۵، آلمان نازی تسلیم شد و به سال‌ها اشغال و ویرانی پایان داد. امروز مراسم گرامی‌داشت در شهرهایی مانند لندن و پاریس برگزار شد، جایی که مقامات اروپایی همچون وزیر خارجه آلمان، یوهان وادفول، بر لزوم دفاع از صلح و آزادی در اروپا تأکید کردند و یاد فداکاری‌های متفقین را زنده نگه داشتند.
پایان جنگ جهانی دوم و چالش‌های امروز
پایان جنگ جهانی دوم صرفاً لحظه‌ای برای جشن نبود، بلکه آغاز عصری تازه در بازسازی اروپا بر پایه صلح و دموکراسی بود. با این حال، جنگ اوکراین که از سال ۲۰۲۲ آغاز شده، بار دیگر سایه جنگ را بر قاره افکنده و بدترین درگیری از سال ۱۹۴۵ تاکنون به شمار می‌رود. همچنین، رشد جریان‌های راست‌افراطی در برخی کشورها، ارزش‌های دموکراتیکی را که اتحادیه اروپا بر آن بنا شده، با تهدید مواجه کرده است.
نخست‌وزیر لهستان، دونالد تاسک، تصریح کرد که «دوران آرامش و اطمینان در اروپا به پایان رسیده» و خواستار اتحاد دوباره بر پایه ارزش‌های اساسی و امنیت مشترک شد.
ایالات متحده نقش سرنوشت‌سازی در تغییر روند جنگ ایفا کرد، به‌ویژه از طریق عملیات نورماندی در سال ۱۹۴۴. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، هشتم مه را به عنوان روز پیروزی در جنگ جهانی دوم اعلام کرد و بر اهمیت مشارکت کشورش در این پیروزی تأکید نمود.
در اقدامی چشمگیر، تایوان برای نخستین بار در این سالگرد شرکت کرد و تهدیدات فزاینده چین را یادآور شد؛ کشوری که همچنان تایوان را بخشی از قلمرو خود می‌داند. رئیس‌جمهور تایوان، لای چینگ-ته، هرگونه تهاجم نظامی را «جنایتی ناعادلانه و محکوم به شکست» توصیف کرد.
گرامیداشت‌های متضاد و پایان جنگ جهانی دوم به عنوان نماد
در اروپا، مراسم گوناگونی برگزار شد؛ نخست‌وزیر بریتانیا، کر استارمر، و رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، در رویدادهایی متفاوت شرکت کردند. در آلمان، صدراعظم فردریش مرتس در یادبود قربانیان جنگ و استبداد گل گذاشت.
در سوی دیگر، روسیه رژه‌ی نظامی عظیمی در مسکو برپا کرد؛ جایی که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، از نقش شوروی در شکست نازی‌ها ستایش کرد. با این حال، این مراسم‌ها به بستری برای توجیه جنگ در اوکراین بدل شده‌اند، در حالی‌که هدف اصلی از برگزاری آن‌ها، بزرگداشت پایان جنگ جهانی دوم بود.