در شرایطی که صدای اعتراضات در خیابان‌های ایران برای کرامت و زندگی بهتر بلندتر از همیشه به گوش می‌رسد، حکومت همچنان سیاست فرار به جلو را در پیش گرفته و این‌بار، نوبت به نانوایی‌های تهران رسیده است. طبق اعلام رسانه‌های رسمی، در عرض تنها یک هفته، بیش از ۹۴۰ مورد بازرسی از نانوایی‌های تهران انجام شده و ۵۷۰ تخلف ثبت و در مجموع ۴۶۰ میلیون تومان جریمه اعمال شده است.
اما آن‌چه در دل این آمار پنهان مانده، روایت تازه‌ای است از سرکوب اقتصادی و امنیتی مردم بی‌دفاع.
نانوایی‌های تهران؛ میدان جدید سرکوب
درحالی‌که نانوایی‌های تهران آخرین پناهگاه سفره‌های خالی‌اند، حالا خودشان تبدیل به هدف شده‌اند. نانواهایی که با هزار زحمت آرد و گاز و حقوق کارگر را تأمین می‌کنند، امروز به اتهام “تخلف در قیمت” مجازات می‌شوند. جریمه، تعطیلی، تهدید.
در کشوری که نان تبدیل به طلای روزمره شده، نانوا تاوان سیاست‌های غلطی را می‌دهد که خود قربانی‌اش است.
فساد اصلی کجاست؟
مسئولان ادعا می‌کنند که نانوایی‌های تهران مرتکب تخلف شده‌اند، اما توضیح نمی‌دهند چرا برخی مجبورند آرد را از بازار آزاد بخرند؟ چرا سهمیه‌ها شفاف نیست؟ چرا با انحصارگرها برخورد نمی‌شود؟ چرا شرکت‌های بزرگ تأمین آرد مورد بازرسی قرار نمی‌گیرند؟
واقعیت این است که نانوایی‌های تهران نه مشکل اصلی، بلکه آینه‌ای هستند که فساد سیستماتیک را بازتاب می‌دهند.
نانوایی‌های تهران بین سنگ و سندان
هیچ حمایتی واقعی از نانوایی‌های تهران صورت نمی‌گیرد. نانوا باید از جیب خودش خرج کند، در شرایط گرانی و تورم، و هم‌زمان زیر تیغ بازرسی‌ها هم باشد. برخی از نانوایان حتی به شرط فاش نشدن نامشان با ما صحبت کردند و گفتند “نانوایی‌های تهران” زیر فشار روانی شدید قرار دارند و هر لحظه ممکن است به بهانه‌ای پلمب شوند.
اعتراضات و نان؛ دو جبهه‌ی یک نبرد
حمله به نانوایی‌های تهران از بستر اعتراضات اجتماعی جدا نیست. در شرایطی که مردم علیه گرانی، بیکاری و قوانین تبعیض‌آمیز مثل قانون حجاب اعتراض می‌کنند، حکومت به‌جای پاسخ، با ابزار سرکوب معیشتی به میدان می‌آید. نانوا دیگر فقط پزنده نان نیست؛ صدای خاموش مقاومت است.
آیا نان در ایران کالای لوکس شده؟
طنز تلخ ماجرا اینجاست: نانوایی جریمه می‌شود اما هیچ‌کس نمی‌پرسد شرکت‌های واردکننده گندم چه کسانی‌اند؟ چرا آرد کمیاب است؟ چرا مواد اولیه نان هر روز گران‌تر می‌شود؟ چون نانوایی‌های تهران، آسانترين هدف اند
در ایرانِ بحران‌زده، نانوایی‌های تهران فقط محل تهیه نان نیستند. آن‌ها سنگرهای مقاومت در برابر تحقیر و فقرند. هر بار که مغازه‌ای بسته می‌شود یا جریمه‌ای صادر می‌شود، یک پرسش تکرار می‌شود: چه‌کسی باید پاسخ‌گو باشد؟ نانوا؟ یا کسانی که مردم را به فقر کشانده‌اند؟
وقتی نان جرم می‌شود، خشم مردم حق طبیعی است.