منابع گزارش میدهند که رئیسجمهور ایران، “مسعود پزشکیان”، در نوزدهمین همایش ملی فرماندهان و مدیران پلیس راهور فراجا، بر لزوم استفاده از فناوریهای نوین در حوزههای امنیت و نظارت بر ترافیک تأکید کرد. او همچنین به اهمیت آموزش رانندگی برای کاهش تصادفات اشاره کرد و گفت که آمار تلفات جادهای نویدبخش آیندهای خوب نیست، زیرا روزانه بین (17 تا 20) نفر جان خود را در حوادث رانندگی از دست میدهند.
تارهای عنکبوت: فناوری امنیتی یا کنترل مطلق؟
اظهارات “مسعود پزشکیان” که ممکن است در ظاهر گامی در جهت توسعه زیرساختها و بهبود امنیت به نظر برسد، در بطن خود ابعادی فراتر از صرفاً کنترل ترافیک دارد. او صریحاً اعلام کرد که “استفاده از این فناوریها باعث میشود همه چیز تحت کنترل باشد”، اما این سؤال مطرح میشود: دولت دقیقاً میخواهد چه چیزی را تحت کنترل نگه دارد؟
مسعود پزشکیان و پارادوکس امنیت در ایران
در حالی که توجه به توسعه سیستمهای نظارتی معطوف شده است، ایران با افزایش بیسابقهای در آمار تلفات جادهای مواجه است:
در سال 2022 تعداد جانباختگان حوادث رانندگی به بیش از 20,000 نفر رسید که بالاترین میزان از سال 2011 تاکنون است.
در سال 2023 این رقم به 20,450 نفر افزایش یافت که نسبت به سال قبل 960 مورد بیشتر است.
این افزایش تلفات ناشی از کیفیت پایین خودروهای داخلی و زیرساختهای نامناسب جادهای است، در حالی که هیچ راهحل اساسی برای کاهش این بحران ارائه نشده است.
فناوری امنیتی؛ ابزاری برای کنترل خیابانهای ایران
اما در واقع، استفاده از فناوریهای نوین فقط به بهبود ایمنی جادهها محدود نمیشود، بلکه در جهت کنترل معترضان و مخالفان حکومت نیز به کار گرفته میشود. بر اساس گزارشهای حقوق بشری، ایران در سال 2023 شاهد افزایش چشمگیر در موارد بازداشت و اعدام بوده است:
بازداشتها: سازمان حقوق بشری “ههنگاو” گزارش داده که حداقل 2,342 شهروند بازداشت شدهاند، از جمله 323 زن، 63 معلم و استاد دانشگاه، 45 دانشجو و 109 نفر از اعضای خانواده دادخواهان.
اعدامها: بر اساس همین گزارش، 823 زندانی در طول سال اعدام شدند که 31 نفر از آنها به دلیل فعالیتهای سیاسی، عقیدتی و مشارکت در اعتراضات محاکمه و اعدام شدند.
در ژوئیه 2024، 87 حکم اعدام اجرا شد و در ماه اوت نیز 29 نفر دیگر اعدام شدند که برخی از آنها از فعالان جنبش “زن، زندگی، آزادی” بودند. این افزایش سرکوب نشاندهنده تلاش مستمر حکومت برای مهار اعتراضات است.
مسعود پزشکیان و نظارت دیجیتالی برای سرکوب اعتراضات
بررسی دادهها نشان میدهد که گسترش اعتراضات مردمی و افزایش مخالفتها، حکومت ایران را وادار کرده تا بهجای سرکوب فیزیکی مستقیم، روشهای نظارتی دیجیتالی را تقویت کند. بهکارگیری هوش مصنوعی و دوربینهای مداربسته نه تنها یک اقدام امنیتی بلکه ابزاری برای اعمال کنترل گسترده بر جامعه ایران است.
تأکید “مسعود پزشکیان” بر اهمیت نظارت بر شهروندان بدون نیاز به حضور امنیتی آشکار، نشاندهنده پذیرش ضمنی موفقیت اعتراضات مردمی در تحت فشار قرار دادن حکومت برای تغییر روشهای کنترل، در حالی که هدف نهایی همچنان پابرجاست: حفظ کنترل کامل بر خیابانهای ایران.