در دیداری که با تعدادی از وزرای سابق و معاونانش داشت، حسن روحانی، رئیسجمهور پیشین ایران، اشاره کرد که ممکن است رهبر عالی، علی خامنهای، موضع خود را در مورد مذاکرات با ایالات متحده بر اساس شرایط زمانی تغییر دهد. او توضیح داد که خامنهای ممکن است در حال حاضر مخالف مذاکرات باشد، اما در ماههای آینده، اگر شرایط تغییر کند، ممکن است با آن موافقت کند.
اظهارات حسن روحانی: بین واقعیت و منافع
روحانی تأکید کرد که ایران از زمان خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸، سالانه حدود ۱۰۰ میلیارد دلار ضرر کرده است، که این میزان در طول شش سال و نیم به مجموع ۶۵۰ میلیارد دلار میرسد.
او همچنین به ضعف توان بازدارندگی ایران اشاره کرد و گفت که برخی از فرماندهان ارشد نظامی پیشتر با خرید سامانه پدافند هوایی “S-300” مخالفت کرده و آن را خیانت به کشور دانسته بودند.
نظامی بدون مردم
در مورد انتخابات ریاستجمهوری، روحانی اشاره کرد که میزان مشارکت رسمی تنها ۴۰٪ بوده که پایینترین میزان در تاریخ جمهوری اسلامی است. این امر نشاندهنده کاهش اعتماد مردم به نظام سیاسی است.
این اظهارات روحانی در حالی مطرح میشود که اعتراضات مردمی در ایران همچنان ادامه دارد. در شهرهای مختلف، بازنشستگان صنایع فولاد و معدن تجمع کردهاند و همچنین در بخش نفت و گاز اعتصاباتی به دلیل بحرانهای معیشتی و سیاستهای داخلی و خارجی حکومت رخ داده است.
معترضان شعارهایی مانند “جنگها بس است… سفرههای ما خالی است” سر دادهاند و مخالفت خود را با سیاستهای حکومت که بر زندگی روزمره آنها تأثیر منفی گذاشته، ابراز کردهاند.
اوضاع داخلی بر لبه تیغ
گزارشی از سازمان ملل متحد نشان میدهد که ایران برای اجرای قوانین حجاب، نظارت الکترونیکی بر زنان را افزایش داده و از فناوریهایی مانند پهپادها و برنامههای شناسایی چهره استفاده کرده است. همچنین، اپلیکیشنهایی ایجاد شده که به مردم اجازه میدهد زنان بدون حجاب را گزارش کنند.
همچنین، بر اساس گزارشها، نرخ ریال ایران در برابر دلار آمریکا به پایینترین سطح تاریخی خود رسیده و در بازار غیررسمی هر دلار ۸۹۲,۵۰۰ ریال معامله شده است که نسبت به روز قبل (۸۶۹,۵۰۰ ریال) کاهش داشته است.
این سقوط ارزش ریال در حالی رخ داده که تنشها با ایالات متحده افزایش یافته و تحریمهای اقتصادی دوباره اعمال شده است. این وضعیت موجب تشدید تورم و وخامت شرایط معیشتی شهروندان شده است.
بحران اقتصادی و تغییرات سیاسی
در تحولی دیگر، مجلس ایران عبدالناصر همتی، وزیر دارایی را برکنار کرد که این اقدام ضربهای به دولت مسعود پزشکیان، رئیسجمهور اصلاحطلب، محسوب میشود.
این برکناری در میان اختلافات بر سر نحوه مدیریت بحران اقتصادی ناشی از تحریمهای آمریکا رخ داده است. طی این دوره، ارزش پول ملی ایران ۶۰٪ کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی افزایش چشمگیری داشته که فشار بیشتری بر مردم وارد کرده است.
اظهارات حسن روحانی، همراه با تحولات اخیر، نشاندهنده چالشهای فزایندهای است که ایران با آن روبرو است. فشارهای اقتصادی و اجتماعی ادامه دارد و خواستههای عمومی برای اصلاحات و تغییرات در شرایط فعلی رو به افزایش است.