در فضای امروز روانشناسی، تروماهای دوران کودکی همچنان یکی از مهمترین و حساسترین موضوعاتی است که اثرات آن تا بزرگسالی ادامه دارد—به‌ویژه در روابط جنسی و عاطفی. پژوهشی جدید در مجله Archives of Sexual Behavior به وضوح نشان می‌دهد افرادی که در کودکی با صدمات جسمی، روانی یا عاطفی مواجه بوده‌اند، در بزرگسالی دچار اختلالاتی در دلبستگی و ابراز احساسات در روابط صمیمی می‌شوند.
تروماهای دوران کودکی چگونه به روابط جنسی آسیب می‌زنند؟
در این مطالعه ، که بر روی ۱۵۱ زوج در دو شهر کانادا انجام شد، شرکت‌کنندگان گفتگوهای مختلفی داشتند: گفتگوی روزمره، بازگو کردن تجربه‌ای مثبت، بحث درباره مشکلات جنسی و بیان ویژگی‌های مثبت یکدیگر. آنچه مشهود بود، این بود که کسانی که در دوران کودکی دچار تروما بودند، در گفتگوهای جنسی احساسات منفی بیشتری را بروز می‌دادند و حتی هنگام صحبت درباره تجربه‌های مثبت هم دچار تنش و عدم آرامش بودند.
اضطراب دلبستگی؛ پلی میان تروما و بی‌ثباتی عاطفی
یکی از مهمترین مفاهیم مورد بررسی در این تحقیق، «اضطراب دلبستگی» بود—وضعیتی که فرد را در حالت دائمی ترس از طرد شدن و نیاز مفرط به اطمینان از طرف شریک قرار می‌دهد. به گفته پژوهشگران، این اضطراب مستقیماً ناشی از تروماهای دوران کودکی است و باعث می‌شود فرد در ارتباط جنسی نتواند احساس امنیت و صمیمیت واقعی را تجربه کند.
یکی از شرکت‌کنندگان زن گفت: «هر وقت می‌خواهم با شریکم در مورد مسائل جنسی صحبت کنم، انگار چیزی از کودکی‌ام جلویم را می‌گیرد؛ چیزی که می‌گوید امن نیستم.»
نتایج درمانی پژوهش
این پژوهش فقط هشدار نیست، بلکه راه‌حلی نیز ارائه می‌دهد. برای درمانگرانی که با زوج‌ها کار می‌کنند، شناخت ریشه‌های تروماهای دوران کودکی و پیوند آنها با الگوهای دلبستگی می‌تواند کلید بهبود روابط باشد. استفاده از تکنیک‌های درمان شناختی-رفتاری، تمرین‌های اعتمادسازی و بازسازی عاطفی می‌تواند به بیماران کمک کند تا از زنجیرهای تروما عبور کنند.
چرا اکنون باید درباره تروماهای کودکی صحبت کنیم؟
در جامعه‌ای که آگاهی روانی در حال افزایش است، اهمیت پرداختن به تروماهای دوران کودکی بیش از هر زمان دیگر احساس می‌شود. در فرهنگ‌هایی مانند ایران، که اغلب احساسات سرکوب می‌شوند و تجربه‌های تلخ کودکی نادیده گرفته می‌شوند، چنین تحقیقاتی راه را برای گفت‌وگوهای ضروری و شجاعانه باز می‌کند.
تحلیلگر ایرانی مقیم تبعید: «ما هنوز به کودکِ درون‌مان می‌گوییم سکوت کند. اما او ساکت نمی‌ماند—در آغوش‌ها، در ترس‌ها، و در رابطه‌های جنسی، خودش را نشان می‌دهد.»
آینده‌ای عاطفی و آگاهتر
تروماهای دوران کودکی فقط خاطره‌های تلخ نیستند، بلکه پایه‌گذار شخصیت ما در روابط آینده‌اند. با پذیرش این واقعیت، می‌توانیم نه‌تنها زخم‌های گذشته را ترمیم کنیم، بلکه روابطی سالمتر، امنتر و آگاهانه‌تر برای خود بسازیم. شروع این مسیر از شناخت و گفت‌وگو آغاز می‌شود، چیزی که امروز بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز داریم.