در یکی از بزرگترین عملیاتهای امنیتی بریتانیا در سال جاری، پلیس این کشور اقدام به بازداشت ایرانیان در بریتانیا کرد – سه مرد با تابعیت ایرانی – که به ظن دست داشتن در “طرح احتمالی برای یک حمله تروریستی” تحت بازجویی قرار گرفتند.
اعلامیه رسمی بسیار مختصر بود، اما شدت اقدامات امنیتی و تعداد نیروهای درگیر نشان میدهد که ماجرا فراتر از یک “شبهه ساده” است.
بازداشت ایرانیان در بریتانیا؛ ابهامات امنیتی و دیپلماتیک
این عملیات بهطور مشخص در مناطق بدفوردشایر و باکینگهامشایر انجام شد و به گفته مقامات بریتانیایی، بخشی از یک “عملیات ضدتروریسم گسترده” بود. در این عملیات، نیروهای امنیتی به خانههایی یورش بردند و ساعتها به جستوجو پرداختند.
سرنخهای پرونده: ایرانیان در معرض سوءظن
سه فرد بازداشتشده – که بین ۳۰ تا ۴۰ سال سن دارند – همچنان تحت بازجویی هستند. گزارشهایی نشان میدهد که آنها پیشتر بهدلیل “تحرکات مشکوک و تماسهای غیرموجه” تحت نظر سرویسهای امنیتی بودهاند.
اگرچه مقامات بریتانیایی از ارائه جزئیات خودداری کردهاند، ولی منابع اطلاعاتی احتمال ارتباط این افراد با شبکههایی در خارج از ایران را مطرح کردهاند که بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم وابسته به نیروی قدس، شاخه برونمرزی سپاه پاسداران هستند. فرضیهای که در سالهای اخیر در چند کشور اروپایی تکرار شده است.
الگوی تکراری: ردپای نظام در عملیات خارجی
اتفاقات اخیر در بریتانیا بار دیگر الگوی شناختهشدهای از رفتارهای جمهوری اسلامی را یادآور میشود که از آن با عنوان “عملیات خاکستری” یاد میشود؛ جایی که از اعضای جوامع مهاجر ایرانی یا عوامل جذبشده از راه دور برای اجرای ترور، آدمربایی یا تهدید تحت پوششهای جنایی یا شخصی استفاده میشود.
براساس تحقیقات پیشین نهادهای امنیتی اروپایی، تهران از طریق شبکههایی موسوم به “نظارتهای خاموش” عمل میکند؛ گروههایی که در جوامع مهاجر فعالاند و اطلاعات لجستیکی درباره مخالفان جمعآوری کرده یا مقدمات عملیات احتمالی را فراهم میکنند.
سکوت اروپا تا کِی؟
با وجود خروج رسمی بریتانیا از توافق هستهای و گامهایی برای تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران، مقابله با بازوهای امنیتی آن همچنان کند و وابسته به ملاحظات دیپلماتیک بهنظر میرسد.
بیش از یک سال پیش، شبکه “اسکای نیوز” گزارش داد که سرویس اطلاعاتی بریتانیا حداقل ۱۵ تلاش برای ترور یا آدمربایی در خاک این کشور را که مرتبط با شبکههای وابسته به جمهوری اسلامی بوده، خنثی کرده است – بدون آنکه تا کنون دادگاه علنی در اینباره برگزار شود.
در حالی که تهران مشغول تشدید لفاظیهای تبلیغاتی علیه غرب است، بهنظر میرسد همچنان به سیاست “دست بلند” فرامرزی خود ادامه میدهد و از تردید برخی دولتها برای مقابله مستقیم بهره میبرد. بازداشت ایرانیان در بریتانیا تازهترین نشانه از تشدید این تهدید است و پرسشهایی جدی درباره واکنش آینده لندن ایجاد کرد .